۱۳ مورد از حقایق علمی که شما را به حیرت خواهند انداخت!

با این حجم از اطلاعات موجود در اینترنت، گاهی واقعاً تشخیص واقعی یا نادرست بودن آن‌ها غیرممکن است. در این مطلب می‌خواهیم شما را با تعدادی از حقایق علمی آشنا کنیم که باورنکردنی بوده و شما را متعجب خواهند ساخت.

با این حقایق‌علمی عجیب آشنا شوید.

13- زمین یک ضربان قلب الکترومغناطیسی دارد

تشدید شومان (Schumann Resonances) تشدیدهای الکترومغناطیسی جهانی هستند که با تخلیه بار آذرخش بین سطح زمین و یونوسفر تولید می‌شود. درسته! سیاره ما یک ضربان قلب الکترومغناطیسی با بیشترین مقادیر ۱۴٫۳، ۲۰٫۸، ۲۷٫۳ و ۳۳٫۸ هرتز دارد.

فیزیکدانی به نام وینفرید اوتو شومان (Winfried Otto Schumann)، در سال ۱۹۵۲ این پدیده را با روش‌های ریاضی محاسبه کرده بود و بعدها با مشاهده آن را اثبات کرد. اخیراً C/NOFS، ماهواره‌ای مربوط به نیروی هوایی آمریکا که تجهیزات بردار میدان الکتریکی ناسا (NASA) را حمل می‌کند، این امواج را در محدوده ۴۰۰ تا ۸۰۰ کیلومتری در فضا تشخیص داده است.

12- بلندترین آبشار جهان، زیر آب است

اگر از مردم درباره بلندترین آبشار جهان بپرسید، بیشتر آن‌ها آبشار آنجل (Angel falls) را معرفی می‌کنند که البته پاسخ درستی است، اما فقط روی زمین! شاید تعجب کرده باشید، اما بلندترین آبشار دنیا، آبشار تنگه، دانمارک یا پمپ گردش اقیانوس اطلس شمالی نام دارد که با ارتفاع ریزش آبی برابر با ۳۵۰۵ متر، مرتفع‌ترین آبشار زیر آب هم به‌شمار می‌رود. این آبشار زیرآبی به دلیل وجود اختلاف دما بین توده‌های آب در دو طرف تنگه دانمارک به‌وجود آمده است. سمت شرقی این تنگه، خیلی گرم‌تر از سمت غربی آن است. تازه فقط آبشارهای زیر آبی نیست، حتی رودخانه‌ها و دریاچه‌های زیرآبی هم وجود دارند!

11- خورشید در اصل سفید است

با توجه به این‌که هر روز خورشید زرد رنگ را با چشم خودمان می‌بینیم، این یکی از باورنکردنی‌ترین حقایق علمی است! خورشید در اصل سفیدرنگ است، اما با عبور از اتمسفر زمین و به خاطر پدیده پراکندگی ریلی اتمسفر (atmospheric Rayleigh scattering) زرد دیده می‌شود. اصطلاح «کوتوله زرد» که برای توصیف ستاره‌های خورشید مانند استفاده می‌شود هم یک نام‌گذاری اشتباه است. چون آن‌ها نه زرد هستند و نه کوتوله! کوتوله‌های زرد مانند خورشید، از ۹۰ درصد ستاره‌های موجود در راه‌شیری درخشان‌ترند.

10- تاریخچه کاشت نارگیل آن‌قدر قدیمی‌است که حتی نمی‌دانیم اولین‌بار در کجا کاشته شد

نارگیل به عنوان یک منبع غذا، آب، سوخت و مصالح ساختمانی قابل حمل برای مهاجرت انسان و توسعه تمدن در مناطق مرطوب استوایی نقشی حیاتی داشت. در واقع، انسان کاشت آن را از سالیان بسیار بسیار دور شروع کرده و حتی پژوهشی کامل در سال ۲۰۱۱ موفق نشد ریشه‌های ژنتیکی این میوه را شناسایی کند.

9- مرتفع‌ترین کوه زمین، اورست نیست

اورست مرتفع‌ترین نقطه روی زمین نسبت به سطح دریاست اما آتشفشان موناکی (Mauna Kea) در هاوایی بیش از ۱۰ هزار متر ارتفاع دارد که خیلی از ارتفاع اورست بیشتر است. بااین‌وجود، بخش عظیمی از آن زیر آب قرار دارد و قله‌اش تنها ۴۲۰۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اگر ارتفاع مطلق نسبت به مرکز کره زمین را در نظر بگیریم، قضیه جالب‌تر هم می‌شود.

زمین کاملاً کروی شکل نیست و در نتیجه با این‌که کوه چیمبورازو (Mount Chimborazo) واقع در اکوادور تنها ۶۲۶۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد، فاصله‌اش تا مرکز زمین از هر دو اورست و موناکی بیشتر است. پس از لحاظ فنی می‌توان گفت ۲٫۴ کیلومتر از اورست بلندتر است.

8- چاه حفاری کولا از درازگودال ماریانا عمیق‌تر است

درازگودال ماریانا عمیق‌ترین نقطه طبیعی در دنیاست، اما چاه حفاری کولا، یک پروژه حفاری علمی مربوط به جماهیر شوروی در ناحیه پچنگسکی (Pechengsky) در شبه‌جزیره کولا، حدود ۲ کیلومتر از آن عمیق‌تر است. زیر این درپوش زنگ‌زده و قدیمی عمیق‌ترین سوراخ دنیا با عمق ۱۲ کیلومتر وجود دارد.

7- پتروسورهای بزرگ می‌توانستند ۱۰ هزار مایل پرواز کنند

بالاخره جواب سؤال «پرندگان اولیه پرواز هم می‌کرده‌اند؟» مشخص شد! کتزلکوآتلوس نورتروپی (Quetzalcoatlus northropi)، یک پترسور یا خزنده بالدار بسیار بزرگ است که حدود ۷۰ میلیون سال پیش در تگزاس امروزی زندگی می‌کرده. این جانور با وزنی بیش از ۲۰۰ کیلوگرم بزرگ‌ترین موجود پرنده شناخته‌شده‌ای است که تا به‌حال وجود داشته. دانشمندان معتقدند کتزلکوآتلوس قادر بوده ۱۰ هزار مایل پرواز کند. البته این جانوران باستانی دایناسورهای پرنده بوده‌اند و نه از تیره پرندگان.

مایکل حبیب (Michael Habib)، یک فسیل‌شناس در دانشگاه چتمن (Chatham University) پیتسبرگ (Pittsburgh)، می‌گوید:

تخمین‌ها از ۵ هزار مایل (۸ هزار کیلومتر) شروع شده و بیشترین آن‌ها حدود ۲۰ هزار مایل یا ۳۲ هزار کیلومتر است. در حدود متوسط، جایی‌که همه اعداد و ارقام با هم هم‌خوانی داشت و من هم کاملاً از آن مطمئن هستم، تخمین‌ها حدود ۱۰ هزار مایل بود!

6- روزانه ۸ میلیون رعدوبرق داریم

رعدوبرق به‌تنهایی به‌خاطر رسیدن به دمای ۱۰ هزار درجه سانتی‌گراد شگفت‌انگیز است، چه برسد که هر روز به‌طور متوسط ۸ میلیون از آن به زمین بخورد. هیجان‌انگیز است، نه؟

5- بعضی تپ‌اخترها صدها بار در ثانیه می‌چرخند

تپ‌اخترها به‌شدت مغناطیسی هستند. آن‌ها ستاره‌های نوترونی با دوره چرخش هستند و مثل یک فانوس دریایی الکترومغناطیسی از خودشان اشعه‌های الکترومغناطیسی تابش کرده و به ما اجازه می‌دهند سرعت چرخش آن‌ها را ببینیم. اولین تپ‌اختر میلی‌ثانیه‌ای به نام 1937+21PSR B در سال ۱۹۸۲ کشف شد. این تپ‌اختر با سرعت ۶۴۱ دور در ثانیه می‌چرخد و با این سرعت هنوز هم دومین تپ‌اختر سریعی است که ما می‌شناسیم. چطور جسمی با حجم یک ستاره می‌تواند آن‌قدر سریع بچرخد؟

تپ‌اخترها طی مجموعه‌ای از اتفاق‌های خاص به‌وجود می‌آیند. اول هسته یک ستاره بسیار بزرگ طی یک ابرنواختر فشرده می‌شود و سپس با یک ستاره نوترونی برخورد می‌کند. این ستاره نوترونی تکانه زاویه‌ای خود را حفظ می‌کند اما چون بیشتر جرمش را از دست داده خیلی خیلی سریع‌تر می‌چرخد. انواع خاصی از تپ‌اخترها با دقتی برابر ساعت‌های اتمی می‌توانند زمان را نشان دهند، که برای مطالعه محیط‌های فرازمینی بسیار مفید است.

4- سیانوباکتر (Cyanobacteria) تقریباً حیات را از کره زمین محو کرد

حدود ۲٫۴ میلیارد سال پیش، سیانوباکترها که ۲۰۰ میلیون سال قبل‌تر پدیدار شده بودند، شروع به تولید اکسیژن از راه فتوسنتز کردند. پیش از آن، تمام اکسیژنی که آن‌ها تولید می‌کردند، توسط آهن منحل یا مواد آلی جذب می‌شد. این تولید اکسیژن آن‌قدر زیاد شد که ظرفیت جذب تمام شده و زمین ماند و مقدار روزافزون اکسیژن.

اکسیژن آزاد برای ارگانیسم‌های ناهوازی سمی است و میزان روزافزون آن می‌توانست بیشتر موجودات ناهوازی زمین را از بین ببرد؛ یعنی سیانوباکتر به طور غیرمستقیم مقصر بزرگ‌ترین انقراض تاریخ بود. سرانجام، ارگانیسم‌های هوازی رشد کردند و با مصرف اکسیژن توازن را به زمین برگرداندند. این اکسیژن برای ظهور دیگر گونه‌ها هم حیاتی بود.

3- فیتوپلانکتون زیر صفحات یخی قطب در حال رشد در حجم بالاست

دانشمندان می‌گویند این پدیده به اندازه پیدا کردن جنگل وسط بیابان غیرمنتظره و عجیب است. با این‌که فیتوپلانکتون‌ها برای زنده ماندن به نور احتیاج دارند، در زیر صفحات یخی قطب در حال رشد هستند. در گذشته یخ‌های قطبی جلوی ورود نور را می‌گرفتند. اما به‌خاطر گرمایش زمین، یخ بیشتری در طول تابستان ذوب می‌شود که مقداری از آن در زمستان دوباره منجمد می‌شود. این یخ جدید برای نور مثل ذره‌بین عمل کرده و به رشد پلانکتون‌ها کمک می‌کند.

کوین آریگو (Kevin Arrigo)، از دانشگاه استنفورد (Stanford University) کالیفرنیا و سرپرست مأموریت ICESCAPE و نویسنده اصلی مقاله مربوط به آن، می‌گوید: اگر قبل از سفر به قطب کسی از من می‌پرسید ممکن است زیر یخ موجودی در حال رشد باشد، می‌گفتم غیرممکن است. این اکتشاف واقعاً تعجب‌برانگیز بود.

2- ما واقعاً نمی‌دانیم چه کسی زمین را «زمین» نامید

واقعاً عجیب است. اسم همه سیاره‌ها از الهه‌های باستانی گرفته شده به جز زمین (Earth). این اسم از انواع کلمات در انگلیسی میانه گرفته شده که خود آن‌ها ریشه در یک کلمه از انگلیسی کهن به نام eorðe دارند. نام لاتین سیاره ما ترا (Terra) است، اما این اسم به‌ندرت استفاده می‌شود. هیچ اطلاعاتی درباره چگونگی پیدا شدن این اسم و ماندگاری آن وجود ندارد.

1- شاید مکالمه‌ای را با آدم فضایی‌ها آغاز کرده باشیم

یکی دیگر از حقایق علمی عجیب مربوط به نجوم است! در سال ۲۰۰۸، ستاره‌شناسان یک سیگنال رادیویی دیجیتال پرقدرت به سمت c581Gliese، یک فراسیاره خاکی که به دور ستاره کوتوله قرمز c581Gliese می‌چرخید، فرستادند. c581Gliese نظر ستاره‌شناسان را به خود جلب کرده بود چون آن‌ها یافته بودند بخش‌های قابل سکونت این سیاره شباهت زیادی به زمین دارد. آن‌ها سیگنالی را به سمت این فراسیاره فرستاده‌اند که تا سال ۲۰۲۹ به آن می‌رسد.

این گروه ۵۰۱ پیام متنی، عکس و نقاشی را در یک کپسول زمان دیجیتالی یا همان هارددیسک قرار داده و ارسال کرد. این پیام‌ها شامل تصاویری از مکان‌های مهم زمین مثل چرخ‌وفلک چشم لندن (London Eye) و قلعه ادینبورگ (Edinburgh Castle) و افراد معروف بود. ستاره‌شناسان می‌گویند c581Gliese به زمین نزدیک بوده و تنها ۲۰ سال نوری با آن فاصله دارد، اما پژوهش‌های جدیدی قابل سکونت بودن آن را زیر سؤال برده‌اند.