۱۱ نکته جالبی که درباره آتشفشان ها نمی‌دانید!

فوران توده‌های بزرگی از خاکستر در ایسلند در اثر فعال شدن یکی از آتشفشان های خفته این منطقه باعث شده است نشریه علمی لایو ساینس گزارشی درباره حقایق و رویدادهای بزرگی که به واسطه آتشفشان‌ها به وجود آمده‌اند منتشر کند.

در حال حاضر در حدود هزار و ۵۰۰ آتشفشان سرتاسر کره زمین را پوشانده‌اند و برخی از آن‌ها به صورت متوالی و برای سال‌ها فوران کرده و می‌کنند. این پدیده وقتی رخ می‌دهد که سنگهای مذاب یا ماگما تحت فشار و با سرعت به سمت بالا حرکت کرده و بخش ضعیفی از پوسته زمین را شکافته و به خارج راه پیدا کنند.

مخازن زیرزمینی ماگماها می‌توانند برای صدها سال در زیر زمین مخفی باقی بمانند و سپس به شکلی دور از انتظار و ناگهانی فوران کنند. نشریه لایو ساینس در پی فوران آتشفشانی در ایسلند پس از ۲۰۰ سال خاموشی گزارشی از ۱۱ نکته درباره آتشفشانهای جهان منتشر کرده است.

11- مورد یازدهم

سنگ‌های متخلخل آتشفشانی تنها سنگهایی هستند که از توانایی شناور بودن بر روی آب برخوردارند. این سنگ‌ها معمولاً خاکستری و مملو از حفره‌های حباب مانند هستند که در اثر خروج سریع و پرفشار گازهای داغ از میان سنگ‌ها به وجود می‌آیند.

10- مورد دهم

نیرومندترین آتشفشانهای جهان ابرآتشفشان نام دارند. انفجار یک ابرآتشفشان می‌تواند بارانی از آتش را تا مسافت هزاران مایل بر زمین بباراند و منجر به ایجاد تغییرات آب و هوایی شود. تغییراتی از قبیل کاهش دمای هوا که در نتیجه آزادسازی چندین تن خاکس‌تر در اتمسفر زمین به وجود می‌آید. این هیولاها دستهای وحشتناک خود را هر چند صد هزار سال یکبار رو می‌کنند. یکی از بزرگ‌ترین آن‌ها در پارک ملی «Yellowstone» قرار دارد و دانشمندان نیز اعلام کرده‌اند انفجار این آتشفشان نزدیک است.

9- مورد نهم

بزرگ‌ترین انفجار آتشفشانی تاریخ به کوه «تامبورا» واقع در جزیره «سامباوا» در اندونزی تعلق دارد. انفجار و فوران این آتشفشان در سال ۱۸۱۵ منجر به مرگ ۱۰۰ هزار انسان شد. اندونزی از بیشترین تعداد آتشفشانهای فعال تاریخ در حدود ۷۶ آتشفشان برخوردار است.

8- مورد هشتم

بیشتر آتشفشان‌ها در لبه صفحه‌های تکتونیکی رخ می‌دهند، صفحه‌های بزرگ سنگی که سطح زمین را تشکیل داده‌اند. اما برخی از آتشفشان‌ها از جمله ابرآتشفشان «Yellowstone» بر روی مناطقی دیگر به نام مناطق داغ یا فعال آتشفشانی قرار گرفته‌اند که ماگماها در این مناطق مسیر خود را به آرامی از اعماق به سمت سطح زمین باز می‌کنند.

7- مورد هفتم

ایسلند مشهور به سرزمین آتش و یخ بر فراز آتشفشانهای نوار نیمه اقیانوسی اطلس قرار دارد. آخرین فوران آتشفشان «Eyjafjallajokull» در آوریل ۲۰۱۰ در برابر فواران قدرتمند آتشفشان Skaptar در سال ۱۷۸۳ بسیار کوچک به نظر می‌آید، این انفجار آتشفشانی تمامی منابع کشاورزی و شیلات جزیره را نابود کرده و منجر به قحطی شد که جان یک پنجم از مردم جزیره را گرفت.

6- مورد ششم

انفجار سال ۱۹۹۱ آتشفشان Pinatubo در فیلیپین از انفجار Skaptar نیز سخت‌تر بود. این انفجار در حدود ۲۲ میلیون تن دی اکسید سولفور را به خارج از زمین انتقال داد که این ماده به چرخه مواد زمین وارد شده و حرارت جهانی را حداقل ۰٫۵ سلسیوس کاهش داد.

5- مورد پنجم

آتشفشان‌ها توانایی رشد کردن دارند با انباشته شدن گدازه‌ها و خاکسترها لایه‌های جدیدی به آتشفشان افزوده شده و ارتفاع آن را افزایش می‌دهند. این یکی از شیوه‌های رایجی است که کوه‌ها بر اساس آن ساخته می‌شوند.

4- مورد چهارم

آتشفشان‌ها می‌توانند منقرض شوند. زمانی که دانشمندان اعلام می‌کنند از این پس آتشفشانی هرگز فوران نخواهد کرد، در واقع انتظار منقرض شدن و نابود شدن آتشفشان وجود دارد. آتشفشانهایی که در حال حاضر فعال نیستند اما احتمال فعال شدن آن‌ها وجود دارد آتشفشانهای خفته خوانده می‌شوند.

3- مورد سوم

فشار مستقیم برخی از فورانهای آتشفشانی می‌تواند منجر به شکل گیری مخازن ماگمایی شود که در هم فرو می‌ریزند و حفره‌های عظیم و کاسه مانندی به نام «کالدرا» به وجود می‌آورند.

2- مورد دوم

بزرگ‌ترین آتشفشان موجود بر روی زمین، آتشفشان Mauna Loa واقع در هاوایی است. این آتشفشان یکی از پنج آتشفشان موجود در هاوایی است که در ارتفاع سه هزار و ۹۶۲ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است. جزایر هاوایی در واقع به واسطه نقاط داغ و فعال آتشفشانی به وجود آمده‌اند.

1- مورد اول

آتشفشان‌ها باعث رنگین‌تر شدن غروب خورشید می‌شوند، زمانی که آتشفشان «Kasatochi» در سال ۲۰۰۸ فوران کرد مردم سرتاسر جهان شاهد رنگمایه‌های فوق العادی زیبای نارنجی و سرخ رنگی در غروب خورشید بودند. این رویداد دیدنی ناشی از انتشار ذرات خاکستر در اتمسفر زمین است که باعث شکست بیشتر پرتوهای خورشیدی در آسمان می‌شوند.

کل ماجرای آتشفشان در عکس زیر مشخص است. بر روی آن کلیک کنید تا آن را بزرگ‌تر ببینید.