«سیا»؛ این اسم کوچک سه حرفی هنوز هم که هنوز است در دل بسیاری از مردم دنیا ترس و وحشت میاندازد. آژانس اطلاعات نامی بود که در نیمه دوم قرن بیستم و در دوران جنگ سرد بر سر زبانها افتاد. فهرستی که در اینجا میبینید، ده نمونه از مرموزترین عملیاتها و پروژههای سیاست که علاوه بر نشان دادن بخشی از روشهای کار این سازمان، ضعفهای نقشههای آنها را هم نشان میدهد.
10- پروژه خلیج خوکهای مهاجم
این پروژه در اوایل دهه ۶۰ یکی از اولین و بارزترین اقدامات سازمان جاسوسی آمریکا برای بر کناری فیدل کاسترو بود که البته موفقیت آمیز نبود. در این زمان به دستور رئیس جمهور آمریکا تلاشهایی بر ضد دولت کوبا آغاز شده بود. قطع کلیه روابط سیاسی و تجاری با کوبا مقدمهای شد برای آغاز یک جنگ نظامی بین دو کشور. در تاریخ ۱۷ آوریل ۱۹۷۰، ۱۳۰۰ نفر از نیروهای آمریکایی در خلیج خوک مستقر شدند. قرار بود با رسیدن نیروهای کمکی حمله آغاز شود اما جاسوسان کوبایی از نقشه مطلع شدند و راه ارتباطی آنها را بستند، نیروهای مستقر را محاصره کرده و پس از یک حمله کوتاه، ۱۰۰ نفر را کشتند و ۱۲۰۰ نفر را اسیر کردند که البته تعداد زیادی از آنها هم به دستور کاسترو اعدام شدند. الباقی هم در ازای ۵۳ میلیون دلار غذا و دارو با دولت کوبا مبادله شدند.
9- پروژه اِم کِی اولترا
یکی دیگر از برنامههای سیا که در اوایل دهه ۱۹۵۰ صورت گرفت پروژهای بود که مهمترین قسمت آن، «بازجویی شیمیایی» نام داشت و شامل کنترل فکر متهمان با استفاده از مواد شمیایی تولید شده از برخی گیاهان بود. در واقع MKULTRA طرحی بود که در آن به وسیله مواد مخدر، رفتار، گفتار و عملکرد مظنون کنترل میشد. تا امروز بسیاری از اطلاعات به دست آمده از این طرح طبقه بندی شدهاند. اما آنچه نامعلوم مانده، این است که آیا کسانی که این آزمایشها رویشان صورت میگرفته، از این موضوع مطلع بودهاند یا نه؟ در برخی از این آزمایشها دوزهای بالایی از مواد مخدر وارد بدن متهم میشد یا بعضاً تا ۷۰ روز متوالی مورد آزمایش قرار میگرفتند. برخی از اطلاعات این پروژه در دهه ۷۰ فاش شد. هر چند پس از مدتی کنگره آمریکا ادامه این طرح را ممنوع کرد اما برای بسیاری هنوز این سوال مطرح است که آیا کارهایی شبیه آن، حالا هم انجام میشود؟!
8- عملیات میمون پوزه دار
در اوایل دهه ۶۰ کمونیستهای کوبا به عنوان یکی از طرفهای اصلی جنگ سرد مطرح بودند و فیدل کاسترو در راس جدیترین دشمنان آمریکا. پس از اینکه تلاشهای آمریکا برای برکناری کاسترو از قدرت بینتیجه ماند، سیا عملیات گسترده MANGOOSE را آغاز کرد. در این عملیات بسیاری از اتباع کوبایی آمریکا آموزش داده شدند تا در سطح وسیعی مزارع نیشکر کوبا را که محصول کشاورزی اول این کشور محسوب میشود، تخریب کنند. در این حال تلاشهایی هم برای انجام خرابکاریهای دیگر مثل ترور و تخریب شخصیتی برای پایین آوردن محبوبیت کاسترو صورت گرفت. تلاشهایی هم برای ترور خود کاسترو از طریق مسموم کردن سیگارهای او، بمب گذاری در استخر شنایش و... صورت گرفت. این عملیات هم پس از چند تحول سیاسی و امضای توافقنامهای بین کندی و شوروی ملغی اعلام شد.
7- پروژه دروازه ستاره
این پروژه با هزینهای بالغ بر ۲۰ میلیون دلار برای انجام و بررسی نتایج تعداد زیادی آزمایشهای ۱۹۷۰ و ۱۹۹۰ انجام شد. مهمترین هدف این پروژه بررسی تئوری «کنترول از راه دور» برای مسائل روانی بود. برنامه ریزی و اجرای طرح طوری بود که با بالا بردن سطحی اطلاعات یک عده، قدرت پیش بینی و تحلیل صحیح مسائل سیاسی مثل جنگها یا حتی اظهار نظر سیاسیون بررسی میشد. اجرای این طرح هم تا سال ۱۹۹۵ ادامه داشت و در آن زمان به دستور دولت وقت آمریکا متوقف شد.
6- عملیات اوج نیمه شب
اوایل دهه ۶۰ آغاز اولین تجارت جوانان آمریکایی در مصرف مواد مخدر مثل ال اس دی بود. عملیات اوج نیمه شب یکی از کارهای غیر قانونی و غیر طبیعی سیا بود که در آن با آزمایش برخی مواد مخدر روی شهروندان آمریکایی، کاربردهای مواد مخدر بررسی میشد. مردان آمریکایی با تطمیع زنان بدکاره به خانههای مخصوص آورده میشدند و رفتارشان زیر نظر گرفته میشد. عملیات اوج نیمه شب که در واقع برنامهای برای بررسی رفتارهای روانی و جنسی به خصوص در مردان بود، عمر زیادی نداشت و پس از مدتی با مخالفت کنگره آمریکا روبه رو شده و تعطیل شد. بسیاری از اطلاعات این طرح معدوم گشت؛ هر چند بعضی از آنها در اوایل دهه ۷۰ در روزنامه نیویورک تایمز فاش شدند.
5- پروژه کبوتر
یکی از غیر عادیترین عملیات سیا در جنگ جهانی دوم انجام شد؛ هنگامی که دولت، روانشناس مشهور، بیاف اسکینر را برای به کارگیری کبوتر در سیستم پرتاب موشک انتخاب کرد. در این طرح اسکینر قصد داشت تا از اصل «تنبیه و تشویق» برای تربیت چند کبوتر برای به کار گیری آنها در سیستم هدایت موشک استفاده کند. یک دوربین در جلوی موشک، در مسیر حرکت را ضبط و ارسال میکرد و این تصویر برای کبوتر روی یک پرده، نمایش داده شد. کبوترها طوری تربیت شده بودند که میتوانستند هدف موشک را تشخیص دهند و بعد جای آن را روی صفحه نوک بزنند. این طرح میتوانست با بکار گیری یک مختصات جدید، سیستم جدیدی برای هدف یابی سلاحهای دوربرد باشد. در مرحله اول، اسکینر ۲۵ هزار دلار دریافت کرد و تا حدی موفقیتهایی هم به دست آورد اما مقامات دولتی که آینده این کار را پوچ تصور میکردند، حاضر به کمک بیشتر به او نشدند و این طرح همان جا به پایان رسید!
4- عملیات جنگل شمالی
در بحبوحه جنگ سرد و در اوایل دهه ۶۰ و در حالی که کمو نیستها بسیار مشکل ساز شده بودند، سیا به فکر اجرای عملیات جدیدی به نام NORTHWOOD افتاد. در این عملیات قرار بر این شد تا عوامل دولتی یک سری عملیات تروریستی مانند قتل، هواپیما ربایی، شورش، بمب گذاری و... انجام دهند و آن را گردن دولت کوبا بیندازند تا در نهایت به یک جنگ نظامی و بر کناری فیدل کاسترو از قدرت بینجامد. این عملیات پس از طراحی، برای گرفتن اجازه و امضای نهایی نزد رئیس جمهور جان اف کندی برده شد که او آن را نپذیرفت و عملیات به طور معلق باقی ماند. هر چند تا سالها ادعا میشد عملیات NORTHWOOD فقط یک شایعه بوده اما پس از انتشار اسناد سوخته اطلاعاتی آمریکا در ۱۹۹۷ مشخص شد این عملیات تا اجرا یک قدم بیشتر فاصله نداشته است.
3- عملیات طلایی
یکی از ماهرانهترین عملیات اطلاعاتی سازمان سیا عملیات طلایی ۱۹۵۳ در طول جنگ سرد بود که با همکاری M۱۶ بریتانیا برای شنود مکالمات تلفنی ستاد فرماندهی شوروی در شرق برلین صورت گرفت. در این عملیات، تونلی به طول ۴۵۰ متر برای عبور خطوط تلفن حفر شد که انجامش شش ماه به طول انجامید و با خطرات بسیار هم همراه بود. پس از آن، در طول یک سال سیا بیش از ۵۰۰۰۰ مکالمه تلفنی را ضبط کرد. اما مشکلی پیش آمده بود! یک جاسوس بریتانیایی برخی از اطلاعات عملیات را به روسها لو داده بود و در تمام این یک سال، روسها اطلاعات تقلبی و انحرافی را با تلفن مکالمه میکردند. در نهایت در ۱۹۶۵ روسها تونل را پیدا کردند و آن را از بین بردند و انتشار این خبر باعث جنجال گستردهای در جوامع اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا شد.
2- عملیات مرغ مقلد
یکی از عجیبترین و مرموزانهترین برنامههای سیا که در سال ۱۹۵۰ اجرا شد، عملیات «مرغ مقلد» بود؛ یک برنامه که بیش از ۳۰۰۰ نفر از ماموران سیا در آن شرکت داشتند. آنها در این پروژه که برای کنترل برخی از نشریههای آزاد طراحی شده بودند به ترتیب عدهای روزنامه نگار ماهر داخلی و خارجی پرداختند تا یک فیلتر قوی برای داستانها و مقالاتی که بین مردم تاثیر گذار است ایجاد کنند. به این ترتیب عملیات از پر طرفدارین نشریههای آمریکا یعنی نیویورک تایمز، نیویورک و مجله تایمز و در ۲۵ موضوع مهم و تاثیر گذار آغاز شد. اجرای این برنامه تاثیرات بزرگی در خارج از آمریکا هم داشت، تا جایی که نقش مهمی در سرنگونی رئیس جمهور چیگرای گواتمالا ایفا کرد. عملیات مرغ مقلد در دهه ۶۰ در سرویسهای امنیتی کشورهای دیگر زیاد مورد تقلید قرار گرفت.
1- گربه ملوس صوتی
کمتر کسی به ذهنش میرسد که یک گربه خانگی معمولی بتواند نقش یک جاسوس حرفهای را بازی کند اما سیا این فکر را میکند. سازمان جاسوسی آمریکا اعلام کرده که برای داشتن گربههای جاسوسی که میتوانند صدا را ضبط یا به طور مستقیم ارسال کنند ۲۰ میلیون دلار هزینه کرده است. آنها این پروژه را روی تعدادی گربه آموزش دیده انجام دادند، به این ترتیب که داخل گوش آنها میکروفن، زیر قلبشان باتری و در دم آنها آنتن فرستنده را کار گذاشتند و در نزدیکی سفارت روسیه رهایشان کردند. گربه معمولی که هیچ کسی به آن شک نمیکند وارد سفارت و جمع کمونیستها شده و به مکالمات آنها گوش میدهد و بلافاصله آنها را به وسیله تجهیزات رادیویی پیشرفتهاش به سازمان ارسال میکند. نقشه بالاخره اجرا شد، البته بعد از اینکه اولین گربه هنگام رفتن به سفارت به وسیله یک تاکسی کشته شد، پروژه برای مدتی به تاخیر افتاد.
ممنون جالب بود آدم یاد فیلم های جیمز باند می افته 😂
احسن خیلی خوب است .
خوب بود
آفرین پسرم ادامه بده
جالب بود.مرسی