فعالیتها و صنعت فضایی نسبت به ۵۰ سال گذشته تحول غیر قابل انکاری داشته است، با این وجود در سال ۲۰۱۱ این صنعت و فعالیتهایی که در زمینه مطالعات فضایی انجام شده با شکستها و خسارتهای متعددی مواجه شده است.
بیش از پنجاه سال است که راکتها، انسانها، روباتها و ماهوارهها را به همراه خود به فضا میبرند. اما شکستهای بزرگ همچنان رخ میدهند و این نشان میدهد که هنوز خروج از زمین با استفاده از فضاپیماهایی که برای این کار ساخته شدهاند، تا چه اندازه دشوار است.
سال ۲۰۱۱ نیز از این شکستها و نقصهای فنی بینصیب باقی نمانده است که البته در هیچکدام از این شکستها و سقوطها، فضانوردی حضور نداشته و آسیب مالی به وجود نیامده است. در ادامه بزرگترین شکستهایی که در صنعت فضایی در سال ۲۰۱۱ رخ دادهاند معرفی میشوند.
11- سرگردانی ماهواره نظامی روسها
سال ۲۰۱۱ برای صنعت فضایی روسها آغازی ناخوشایند داشت که تا پایان سال نیز ادامه پیدا کرد، زیرا ماهواره نظامی روسها با نام Geo-IK ۲ نتوانست به مدار مورد نظر خود برسد و پس از پرتاب در تاریخ اول فوریه ۲۰۱۱ دچارنقص فنی شد. قرار بود این ماهواره برای ارتش روسیه از زمین نقشههای سه بعدی تهیه کند اما بروز نقص در تقویت کننده راکت سه مرحلهای منجر به سرگردان شدن این ماهواره در مدار زمین شد.
10- سرکشی موشک آمریکایی
بدترین حادثهای که ممکن است برای کشوری رخ دهد این است که یک موشک بالستیک، سلاحی دوربرد که میتواند به فضای مداری زمین راه پیدا کند، از کنترل خارج شود، اتفاقی که در ماه جولای و در هنگام آزمایش موشک غیر مسلح «مینتمن ۳» آمریکاییها رخ داد. این موشک حامل هیچ نوع ماده منفجره نبود اما بروز نقص پس از پرتاب موشک مقامات آمریکایی را بر آن داشت تا موشک را از راه دور نابود کنند.
9- گم شدن ماهواره ۳۰۰ میلیون دلاری در فضا
صنعت فضایی روسیه در دومین شکست خود در ماه اوت ماهواره ارتباطی جدید ۳۰۰ میلیون دلاری موسوم به Express-AM۴ را کمی پس از پرتاب در مدار گم کرد. این ماهواره بر روی یک موشک روسی پروتون به فضا پرتاب شده و بیدرنگ خاموش شد. روز بعد ناظران جستوجوگر آمریکایی موفق به کشف این موشک در یک مدار اشتباه شدند. مقامات روسی امکان بازگرداندن آن را به مدار ثابت، ناممکن خواندند.
8- راز فراصوتی نیروی هوایی
شکست دیگر نیروی هوایی آمریکا آزمایش هواپیمای فراصوت X-۵۱ A Wayerider بود که به منظور آزمودن فناوری به کار گرفته شده در خودروهای فوق سریع انجام گرفت. این هواپیما در ۱۳ ژوئن بر فراز اقیانوس آرام مورد آزمایش قرار گرفت و پیش از اینکه بتواند موتور مورد آزمایش را روشن کند، دچار نقص فنی شد. قرار بود این موتور پرواز را در سرعت فراصوت تثبیت کند اما نقص فنی مانع از انجام موفقیت آمیز این کار شد.
7- شکست بمبافکن مافوق صوت دارپا
سازمان پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (دارپا) در ماه اوت اعلام کرد که یک نمونه پیشساخت از بمبافکن مافوق صوت در پی بروز نقص فنی پس از پرواز در اقیانوس آرام سقوط کرد. هواپیمای HTV-۲ پیش از سقوط توانست به سرعت ۲۰ ماخ دست یابد. این پرواز دومین تلاش این نوع هواپیما بوده که موفق به جمعآوری ۹ دقیقه اطلاعات شد.
6- نقص در راکت «Blue Origin»
صنعت نوپای پروازهای فضایی خصوصی نیز در سال ۲۰۱۱ دچار شکستهایی شد. شرکت آمریکایی Blue Origin که توسط بنیانگذار شرکت آمازون، یعنی «جف بزوس» اداره میشود، پس از نقص فضاپیمای جدید این شرکت دچار سرشکستگی شد. به گفته بزوس، ناپایداری در پرواز باعث شد تیم ایمنی فضاپیما، موتور آن را از کار بیاندازد.
5- سقوط ماهواره «گلوری»
ماهواره ۴۲۴ میلیون دلاری آب و هوایی آمریکا در ماه مارچ نتوانست خود را به مدار زمین برساند زیرا بروز نقص در راکت آن مانع از جدا شدن به موقع دماغه تقویت کننده شد. این نقص در ماهواره «گلوری» در چهارم مارچ رخ داد، ماهوارهای که با هدف مطالعه بر روی تعاملات میان انرژی خورشیدی و اتمسفر زمین ساخته شده بود و به صورت ویژه بر روی ذرات معلق در هوا و نقش آنها در آب و هوا تمرکز داشت. اما نقص فنی در راکت ماهواره بر Taurus XL در نهایت منجر به سقوط ماهواره در میان اقیانوس آرام شد. این دومین باری است که راکت Taurus XL دچار نقص فنی میشود.
4- نقص در ماهواره چینیها
چینیها نیز از شکستهای فضایی سال ۲۰۱۱ مصون نبودند، زیرا ماهواره آزمایشی آنها نیز در ۱۸ آگوست به دلیل بروز نقص فنی نتوانست خود را به مدار زمین برساند. این ماهواره که SJ-۱۱-۰۴ نام داشت، به همراه راکت ۲C به فضا پرتاب شد اما بروز نقص فنی مانع از دسترسی این ماهواره به مدار زمین شد. این شکست سومین شکست چینیها طی دورهای هفت روزه بود.
3- سقوط محموله باری روسها
برنامه فضایی روسیه در ماه آگوست با شکستهای دیگری مواجه شد، کپسول مشهور سایوز روسها در این ماه به سوی ایستگاه فضایی پرتاب شد تا محمولهای از تجهیزات مورد نیاز را به این ایستگاه انتقال دهد اما در مرحله سوم پرتاب موتور به شکلی غیر منتظره خاموش شد و کپسول به سوی زمین سقوط کرده و در جایی در سیبری با زمین برخورد کرد. بعدها بروز نقص در ژنراتور گازی موتور مرحله سوم عامل این سقوط اعلام شد.
2- سقوط فضاپیمای باری پراگرس روسیه
ماه اوت شاهد یک شکست دیگر برای روسیه بود که در آن موشک «سایوز» که قرار بود فضاپیمای باری «پراگرس» را به ایستگاه فضایی بینالمللی حمل کند، با مشکل مواجه شد و در سیبری سقوط کرد. این امر ماهها انتظار را برای اعزام فضانوردان و تدارکات در پی داشت.
1- گم شدن کاوشگر فوبوس-گرانت روسها
آخرین شکست بزرگ فضایی در سال ۲۰۱۱ باز هم به روسها اختصاص دارد، ماموریت روسها به سوی قمر فوبوس سیاره مریخ با هدف نمونه برداری از بزرگترین قمر مریخی و بازگشت دوباره به زمین با شکست سختی مواجه شد. این کاوشگر ۱۴.۵ تنی که در هشتم نوامبر پرتاب شده بود، نتوانست در هنگام ترک کردن مدار زمین موتورهایش را روشن کرده و سفرش به سوی مریخ را آغاز کند. پس از هفتهها تلاش برای برقراری ارتباط با این کاوشگر روسها اعلام کردند فوبوس-گرانت شکست خورده است و اکنون انتظار میرود این کاوشگر که اولین مدارگرد مریخی چینیها را نیز به همراه دارد، در اوایل ماه ژانویه به زمین سقوط کند.
آخرین دیدگاهها