مجله معتبر علمی نیچر طبقهبندی پایان سال خود را به ۱۰ دانشمندی اختصاص داد که در سال ۲۰۱۱ بیشترین تاثیرگذاری را در دنیای علم ایفا کردهاند که از میان این ۱۰ دانشمند یک نفر توانسته تئوری نسبیت را به چالش بکشد.
روزهای پایانی سال زمان ارائه آمارها است. در این راستا مجله نیچر تصمیم گرفت طبقهبندی شخصی خود را منتشر کند. در این لیست، ۱۰ شخصیت برتری که در سال ۲۰۱۱ داستان علم را ساختهاند، معرفی شدهاند.
10- داریو آئوتیه رو
مردی که نسبیت عمومی را به چالش کشید
داریو آئوتیه رو، فیزیکدان ایتالیایی و مدیر آشکارساز اپرا است. این دانشمند در سال ۲۰۱۱ توانست تئوری نسبت خاص انیشتین را به چالش بکشد و به همین دلیل با واکنشهای موافق و مخالفی از سوی جامعه علمی مواجه شد.
تیم محققان شورای تحقیقات هستهای اروپا (سرن) و لابراتوارهای «گرن ساسو» در موسسه ملی فیزیک هستهای ایتالیا به سرپرستی این فیزیکدان با استفاده از دستگاه آشکارساز «اپرا» در آزمایش Cng ۱s (نوترینوی سرن به سمت گرن ساسو) در سپتامبر ۲۰۱۱ از یک نتیجه شگفتانگیز در آزمایشات خود خبر دادند.
این دانشمندان اعلام کردند که توانستهاند فراتر از سرعت نور حرکت کنند. به طوریکه آشکارساز «اپرا» با دریافت و بررسی بیش از ۱۵ هزار ذره نوترینو که در برخورد دهنده «سوپر سینکروتون پروتون» در سرن تولید شده و با طی مسافت ۷۳۰ کیلومتر به لابراتوارهای «گرن ساسو» در ایتالیا رسیده بود کشف کرد که این ذرات برای طی این مسافت تنها ۲.۴ میلیثانیه را صرف کردند.
این مدت زمان ۶۰ میلیاردیم ثانیه نسبت به حداکثر زمان مورد انتظار جلوتر بود و بنابراین در آزمایش Cng ۱s که اطلاعات آن در مدت سه سال جمع آوری شدهاند در حدود ۶۰ نانوثانیه سریعتر از سرعت نور حرکت کردند.
نتایج این تحقیقات شگفتانگیز حاکی از آن است که نوترینوها سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر بر ثانیه نور را با حدود ۲۰ بخش بر میلیون شکست دادند.
«داریو آئوتیه رو» در خصوص این نتایج توضیح داد: «این نتایج، یک شگفتی واقعی هستند. پس از ماهها مطالعه و کنترلهای دقیق ما هیچ اثری را پیدا نکردیم که نشان دهد این نتایج به دلیل خطای دستگاه باشد. هر چند ما همچنان به مطالعات خود ادامه میدهیم و از اندازهگیریهای مستقلی برای ارزیابی کامل ماهیت این مشاهدات استفاده خواهیم کرد.»
این فیزیکدان افزود: «تاثیرات بالقوه این نتایج بر روی علم بسیار وسیع است. اولین واکنش من این است که نوترینو همچنان با اسراری که دارد ما را شگفت زده میکند.»
9- سارا سیگر
زنی به دنبال سیارات فرامنظومه خورشیدی
تنها در سال ۲۰۱۱ تلسکوپ فضایی کپلر ناسا توانست ۲۸ سیاره فرامنظومه خورشیدی را کشف کنند که به نظر میرسد بسیاری از آنها ظرفیت میزبانی از حیات را داشته باشند. تازهترین این سیارات «کپلر-۲۲ ب»، «کپلر-۲۰ای» و «کپلر- ۲۰ اف» هستند و در حدود ۲ هزار سیاره دیگر نیز در انتظار تائید به سر میبرند.
«سارا سیگر» محقق موسسه تکنولوژی ماساچوت (ام. آی. تی) که در پروژه کپلر کار میکند با کنترل پرتوهای هزاران ستاره به دنبال یک کاهش نور است. کاهش درخشش نور ستارگان شاخصی است که نشان میدهد یک سیاره درحال عبور از مقابل ستاره خود است.
سیگر با تجسم آینده گفت: «زمانی که مردم به گذشته نگاه خواهند کرد نه من و نه تو را به یاد خواهند آورد. آنها نسل ما را به عنوان کسانی که اولین سیارات مشابه زمین را کشف کردیم به خاطر خواهند سپرد.»
8- لیزا جکسون
زنی در برابر آلودگی
از زمانی که لیزا جکسون به عنوان رئیس آژانس حفاظت زیستی آمریکا انتخاب شد زندگی آسانی نداشت. چراکه میخواست محیط زیست و سلامت همشهریان خود را تامین کند، مبارزهای که خشم جمهوریخواهان را برانگیخت.
به طوریکه امسال جکسون ۱۱ بار در کنگره حاضر شد تا درخصوص کارهایش توضیح دهد. اما این سختیها نتوانستند وی را از پیش بردن اهدافش بازدارند. به طوریکه وی توانست صنایع خودروسازی را به احترام گذاشتن از مقررات «قانون هوای پاک» و توسعه خودروهای اکولوژیکی و محدود کردن انتشار گازهای آلاینده و سایر مواد سمی از جمله جیوه وادار کند.
بهرحال جکسون تنها نباید با جمهوریخواهان مبارزه میکرد. بلکه تهدیدات از داخل حزب دمکرات و حتی توسط خود رئیسجمهور آمریکا نیز میرسید. به اعتقاد دمکراتها در زمانی که کشور برای مقابله با مشکلات اقتصادی درگیر است احترام گذاشتن به توصیههای دوستداران محیط زیست ضروری به نظر نمیرسد.
7- عصام شرف
مردی که به آینده علم در مصر باور داشت
عصام شرف، ۵۹ ساله، فارغالتحصیل مهندسی از دانشگاه قاهره و دانشگاه پردو (آمریکا) یکی از مخالفان سرسخت مبارک بود. این استاد دانشگاه در روزهای انقلاب مصر در تظاهرات شرکت میکرد و بین ماههای مارس تا دسامبر ۲۰۱۱ رئیس دولت انتقالی مصر بود.
شرف به علم به عنوان ابزاری برای دمکراسی و توسعه باور دارد و به همین دلیل در کابینه خود تلاشهایی را برای بهتر کردن سیستم آموزشی و ساخت یک دانشگاه ویژه تحقیقات پایه و کاربردی با عنوان «شهر علم و فناوری» انجام داد. شرف معتقد است: «کشورها بدون تحقیقات پیشرفت نمیکنند.»
باوجود این، منتقدان دولت وی را ضعیف و یک عروسک خیمه شب بازی در دستان نظامیان دانستند. این انتقادات منجر به شروع موج جدیدی از اعتراضات شد که شرف و کابینهاش را وادار به استعفاء کرد.
6- جان راجرز
فیزیکدانی که به فیزیک حس میدهد
جمله معروف «جان راجرز» این است: «کار کردن فیزیک برای فیزیک با ارزش است اما اگر بتوانی برای فیزیک یک کاربرد فناورانه پیدا کنی بر ارزش آن میافزایی.»
امروز راجرز، رئیس یک لابراتوار با ۴۰ محقق در دانشگاه ایلینوی است و در این لابراتوار تواسته است فیزیک، شیمی، علم مواد و مهندسی زیستی را با نوآوریهای فناورانه ترکیب کند.
5- دیدریک استاپل
از اوج تا زوال
تا قبل از پاییز زندگی حرفهاش مملو در اوج بود. این روانشناس هلندی در رشته خود به شدت فعالیت میکرد تا اینکه بعضی از دانشجویانش وی را متهم کردند که در انجام تحقیقاتش از روشهای نادرستی استفاده میکند. بنابراین تحقیقات درباره رفتار «دیدریک استاپل» بلافاصله آغاز شد و کمیسیون تفحص که حتی محققان دانشگاه «تبیلورگ» در هلند را هم درگیر میکند هنوز درحال بررسی بیش از ۱۵۰ مقاله آکادمیکی است که وی در مجلات مختلف علمی به چاپ رسانده است.
«استاپل» برای یک روزنامه هلندی اعتراف کرده است: «من به عنوان یک دانشمند، شکست خوردهام. من اطلاعات مطالعات را تغییر دادم و آنها را تحریف کردم. نه تنها یک بار، بلکه چندین مرتبه و نه به روشی مدت دار بلکه در یک دوره طولانی این کار را انجام دادم. شرمندهام و عمیقاً متاسفم.»
4- رزی ردفیلد
زنی که کک به جان تحقیقات میاندازد
به نظر میرسد که سرگرمی این میکروبشناس کانادایی شکستن تخم مرغهای داخل سبد محققانی باشد که از خود خیلی مطمئن هستند. در دسامبر سال گذشته، نتایج تحقیقی که در مجله ساینس منتشر شد غوغای بسیاری ایجاد کرد. مولفان این تحقیق معتقد بودند باکتریهایی را کشف کردهاند که قادرند آرسنیک را به داخل DNA خود جذب کنند.
این خبر بسیار ویژه بود چراکه بدان معنی بود زندگی میتواند حتی در محیط شیمیایی کاملاً متفاوت از محیطی که میشناسیم نیز وجود داشته باشد. اما ردفیلد در پستی که بر روی وبلاگ خود منتشر کرد جامعه علمی و دنیای شبکه را با نوشتن این جمله درجای خود خشک کرد: «در حقیقت، این تحقیق هیچ استدلال مناسبی که نشان دهد آرسنیک وارد DNA باکتریها میشود را ارائه نمیکند.»
مشاهدات این میکروبشناس موجب شد که تحقیقات دیگری درباره این موضوع انجام شود. نتیجه این تحقیقات جدید، ۸ انتقاد بود که در مجله ساینس در پاسخ به آن تحقیق منتشر شدند.
3- دانیکا میکاماکو
هفت میلیاردمین ساکن زمین
۳۱ اکتبر ۲۰۱۱ سازمان ملل به طور نمادین هفت میلیاردمین ساکن زمین را انتخاب کرد. این فرد، «دانیکا میکاماکو» نام دارد که یک کودک فیلیپینی است که ۳۱ اکتبر به دنیا آمد.
پیشبینی سازمان ملل نشان میدهد که جمعیت زمین به رشد خود ادامه خواهد داد و تا سال ۲۰۵۰ به رقم ۱۰ میلیارد نفر خواهد رسید.
2- مایک لامونت
مردی که پروتونها را حرکت میدهد
درحالی که فیزیکدانان برخورد دهنده بزرگ هادرون گزارشی از مشاهدات غیرمستقیمی درباره وجود ذره بوزون هیگز را ارائه میکردند، مایک لامونت، مردی که به طور فیزیکی پروتونها را برای برخورد کردن به هم میتند به دلیل منطقی حضور نداشت. درحقیقت وی مشغول برگزاری یک اجلاس خصوصی با حضور حدود ۸۰ مهندسی بود که با بزرگترین شتابگر ذرات دنیا کار میکنند.
امسال، «ال. اچ. سی» صحنه نمایش ۵۰۰ هزار میلیارد برخورد میان پروتونها بود که این رقم ۱۰۰ برابر بیشتر از برخوردهایی بود که در سال ۲۰۱۰ به دست آمده بود.
این رقم بالای برخوردها مجموعهای از اطلاعاتی را ساختند که به دانشمندان اجازه دادند به نتیجهای برسند که احتمالاً به بوزون هیگز بسیار نزدیک است.
لامونت از سال ۲۰۰۱ که وارد این پروژه شده تمام فعالیت حرفهای خود را صرف پروتونها کرده است. این فیزیکدان امیدوار است که در سال ۲۰۱۳ بتواند تعداد برخوردها را برای تائید یا رد وجود بوزون هیگز افزایش دهد.
1- تاتسوهیکو کوداما
دانشمند مردم
فیلم سخنرانی این دانشمند در مقابل مجلس ژاپن با یک میلیون بازدید بر روی یوتیوب مواجه شد. تاتسوهیکو کوداما، محقق دانشگاه توکیو در این سخنرانی، دولت ژاپن را به نگفتن واقعیت درباره میزان تشعشات تابیده شده از نیروگاه هستهای فوکوشیما داییچی پس از سونامی ۱۱ مارس ۲۰۱۱ متهم کرد.
از آن زمان کودامو به یک سخنگوی با احساس درباره تراژدی فوکوشیما تبدیل شد. خشم این محقق چند روز پس از وقوع این فاجعه منفجر شد، زمانی که دولت ژاپن نخواست اطلاعات مربوط به گسترش تشعشعات پس از حادثه هستهای را برای عموم منتشر کند.
آخرین دیدگاهها