۷ دروغی که اینترنت در سال ۲۰۱۵ به خورد مردم جهان داد!

بستر اینترنت و رسانه‌های دیجیتال علاوه بر تمام مزیت‌ها و فوایدی که دارد، امکان گسترش اخبار دروغ و نادرست را ساده‌تر از گذشته در اختیار مردم قرار داده است.

سال ۲۰۱۵ با تمام اتفاقات ریز و درشت و انعکاس آن‌ها در رسانه‌ها رو به پایان است. در یک سال گذشته عکس‌ها و ویدئوهای بسیاری در رابطه با اتفاقاتی مهم در اینترنت دست به دست شد که در برخی موارد ربطی به موضوع مورد اشاره نداشت و گاهی برای فریب افکار عمومی ساخته شده بودند.

7- عکس پر احساس خواهر و برادر نپالی

این عکس یکی از محبوب‌ترین عکس‌های سال در شبکه‌های اجتماعی بود که پس از زلزلهٔ آوریل در نپال به صورت گسترده‌ای در اینترنت منتشر شد. هر چند که این عکس قلابی نیست اما با برچسب‌هایی نادرست و گمراه‌کننده در اینترنت پخش شد. «پسر چهار سالهٔ نپالی از خواهر دوسالهٔ خود محافظت می‌کند» این برچسبی است که عکس بالا را در توئیتر و فیسبوک مشهور کرد و حتی برخی با سوءاستفاده از آن اقدام به جمع‌آوری کمک‌های مالی می‌کردند. در حقیقیت این عکس سال ۲۰۰۷ و در روستایی در کشور ویتنام انداخته شده است. ناسان‌نگوین عکاس این لحظهٔ زیبا از عواطف انسانی می‌گوید: «شاید این محبوب‌ترین عکس من در اینترنت باشد، اما متاسفانه در زمینه‌ای نادرست روایت شده است.»

6- استخر در زمان زلزله

یکی دیگر از معروف‌ترین این دروغ‌های اینترنتی ویدئویی بود که به صورت گسترده در توئیتر و فیسبوک منتشر شد و ادعا می‌شد که توسط دوربین مدار بستهٔ استخری در کاتماندو همزمان با وقوع زلزله ضبط شده است. بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی نیز از این ویدئو برای نمایش قدرتمندترین زلزلهٔ ۸۱ سال گذشته در این کشور استفاده کردند. اما در حقیقت این ویدئو نیز هر چند واقعیت داشت اما ربطی به زلزلهٔ نپال نداشت و سال ۲۰۱۰ در جریان زلزله‌ای در مکزیک ضبط شده بود. هر چند که منتشرکنندگان این ویدئو تاریخ نمایش داده بر آن را تغییر داده بودند اما یکی از کابران یوتیوب پس از مشاهدهٔ این ویدئوی تکراری نوشت: «هر بار زلزله می‌شود این ویدئو را بیرون می‌کشند.»

5- مهاجری که مسیر مهاجرت خود به اروپا را در اینستاگرام مستند می‌کرد

مردی که مسیر مهاجرت خود از سنگال به اسپانیا را در اینستاگرام مستند می‌کرد، یکی از ماجراهای خارق‌العاده این شبکهٔ اجتماعی در سال ۲۰۱۵ بود. سلفی‌های ابدو دیوف توانست نظر هزاران نفر را به خود جلب کند و بسیاری کامنتهای دلگرم‌کننده و صمیمی خود را برای او می‌نوشتند. اما در نهایت مشخص شد که این عکس‌ها نیز بخشی از یک کمپین تبلیغاتی برای یک جشنوارهٔ عکاسی در شمال اسپانیا است، و ماجرای مهاجری که مسیر مهاجرت خود به اروپا را در اینستاگرام مستند می‌کرد، غیرواقعی بود.

4- داعشی‌ها در میان مهاجران

در اوج بحران آوارگان جنگ و مهاجران یک سری عکس از اعضای داعش منتشر شد که در قالب مهاجر به اروپا وارد می‌شدند. در توضیح یکی از این عکس‌ها نوشته شده بود: «این فرد را به خاطر دارید؟ سال گذشته با لباس داعش عکس می‌گرفت، او اکنون یک مهاجر است.»

مرد حاضر در این عکس فردی به نام لیث الصالح یکی از فرماندهان سابق ارتش آزاد سوریه بود. او سال ۲۰۱۵ از سوریه به مقدونیه رفت. البته مردی که این عکس را در اینترنت منتشر کرده بود پس از آشکار شدن حقیقت عذرخواهی کرد.

3- سالن کنسرت باتاکلان پیش از تیراندازی پاریس

عکسی از سالن کنسرت گروه «ایگلز آف دث‌متالز» پیش از حملات تروریستی پاریس دیگر دروغ بزرگ اینترنتی‌ای بود که پس از این حملات در اینترنت منتشر شد. ناشران این عکس در فضای مجازی مدعی بودند که این عکس از سالن باتاکلان درست پیش از آغاز تیراندازی گرفته شده است. اما در حقیقت این عکس مربوط به کنسرت قبلی این گروه در دوبلین است.

2- خیابان‌های خالی پاریس

خیابان‌های خالی پاریس پس از حملات تروریستی یکی دیگر از عکس‌های محبوب شبکه‌های اجتماعی بود که از اساس دروغ بود. این عکس در حقیقت مربوط به یک پروژهٔ هنری به نام «دنیای خاموش» بود که قصد داشت تا با استفاده از ترفندهای عکاسی فضای خالی شهرها در پایان جهان را نشان دهد.

1- مردی که پس از طلاق همه چیز را از وسط نصف کرد

داستان مردی آلمانی که پس از طلاق تمام دارایی‌های خود و زنش را از وسط نصف کرد و به فروش گذاشت، یکی از جذاب‌ترین دروغ‌های اینترنتی سال بود. هرچند که حراجی این اشیاء نصفه در سایت ebay واقعی بود اما داستان پشت آن بویی از حقیقت نبرده است. پس از محبوب شدن این ویدئو و ۴٫۵ میلیون بازدید در وب‌سایت یوتیوب مشخص شد که این داستان نیز بخشی از یک کمپین بازاریابی بوده است.