کشورهایی که در زمینهٔ کشت و زرع قهوه فعالیت میکنند، سالانه میلیونها تن دانهٔ قهوه تولید کرده و به جهان عرضه میکنند. با عجیبترین همراه باشید تا در این مقاله با ۱۰ تولیدکنندهٔ برتر قهوه در سراسر جهان آشنا شوید.
این روزها که کافههای مختلفی در گوشه و کنار تمامی شهرهای جهان یافت میشود، جای تعجبی هم ندارد که قهوه به یکی از کالاهای برتر و پرتقاضای دنیا تبدیل شود. در واقع، قهوه پس از آب و چای، سومین نوشیدنی پرمصرف جهان محسوب میشود. قهوه پس از نفت، دومین کالا در سطح جهان است که بیشترین واردات و صادرات را به خود اختصاص داده است. مردم دنیا سالانه نیم تریلیون فنجان قهوه مینوشند. علاوهبراین که از قهوه در مصارف نوشیدنی استفاده میشود، از کافئین آن نیز در نوشیدنیهایی مانند نوشابه، داروسازی و لوازم آرایشی نیز استفاده میشود. علیرغم طعمهای متفاوت قهوه، تنها دو نوع قهوهٔ اصلی داریم؛ «عربیکا» که ۷۰ درصد از قهوههای موجود جهان از این نوع هستند و «روباستا» که بسیار ارزانقیمت بوده و کشت آن نیز بسیار ساده است. در ادامه با ۱۰ کشور برتر در زمینهٔ تولید قهوه آشنا خواهیم شد.
10- گواتمالا (سالانه ۲۲۴٫۸۷۱ تن)
گواتمالا در سال ۲۰۱۵، موفق به تولید ۲۰۴ هزار تن قهوه شد. این میزان، نسبت به تولید سالهای گذشته تقریباً ثابت بود. فصولی از سال که دمای هوا در گواتمالا بین ۱۶ تا ۳۲ درجه باشد و نیز در زمینهایی از این کشور که ارتفاعش بین ۵۰۰ تا ۵۰۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است، میزان کشت و زرع قهوه بسیار فراوان خواهد بود. گواتمالا زمانی برترین تولیدکنندهٔ قهوه در آمریکای مرکزی بود؛ اما در سال ۲۰۱۱ جای خود را به هندوراس داد. زمانی، رنگدانههایی مانند کشینل و نیل از جمله کالاهای صادراتی گواتمالا به شمار میرفتند اما در صدهٔ ۱۸۰۰ با به بازار آمدن رنگهای شیمیایی، این رنگدانهها محبوبیت خود را از دست دادند. به همین دلیل، گواتمالا تلاش کرد با کشت قهوه، کالای صادراتی جدیدی را جایگزین آن دو کند. در آن زمان، دولت نیز تلاش کرد با سیاستهای «سود تجارت و مالیات»، از این صنعت نوپا حمایت کند. در دههٔ ۱۹۶۰، دولت گواتمالا از طریق شرکت ملی قهوهٔ این کشور، موفق به عرضهٔ جهانی قهوه شد. این شرکت که Anacafé نام دارد، تا به امروز وظیفهٔ مدیریت و صادرات قهوهٔ گواتمالا را بر عهده داشته است.
9- مکزیک (سالانه ۲۵۷٫۹۴۰ تن)
مکزیک در سال ۲۰۱۵، بیش از ۲۳۴ هزار تن قهوه تولید کرد. این کشور عمدتاً قهوهٔ درجه یک عربیکا تولید میکند. قهوهٔ مکزیک در نواحی ساحلی این کشور و در مرز گواتمالا رشد میکند. میتوان گفت، آمریکا بیشترین قهوهٔ خود را از مکزیک وارد میکند.
با فسخ «قرارداد بینالمللی قهوه» در دههٔ ۱۹۹۰، مکزیک در زمینهٔ تولید قهوه با بحران مواجه شد. طی این دوره، قیمت و وارادت و صادرات قهوه توسط دولتها کنترل نمیشد؛ این موضوع موجب شد که مکزیک از گرودنهٔ رقابتها خارج شود. کاهش قیمت و نیز تولید قهوه در مکزیک، به از دست رفتن بخش عمدهای از درآمد و بروز مشکلات اجتماعی در این کشور منجر شد. این روند از دههٔ ۱۹۹۰ تا دههٔ اول ۲۰۰۰ ادامه یافت اما تقاضای بالا و ثابت آمریکا موجب بهبود بازار قهوهٔ مکزیک شد. مکزیک که بیشترین میزان صادرات قهوهاش تا سال ۲۰۰۵، برابر با ۱٫۷ میلیون کیسه بود، صادراتش در سال ۲۰۱۴، به ۴ میلیون کیسه رسید.
8- اوگاندا (سالانه ۳۱۴٫۴۸۹ تن)
هنگامی که صحبت از قهوه میشود، ممکن است نام اوگاندا به ذهنتان خطور نکند، اما این کشور با تولید ۲۸۵٫۳۰۰ هزار تن قهوه در سال ۲۰۱۵، برترین صادرکنندهٔ قهوه در آفریقای مرکزی بود. اوگاندا با عبور از مکزیک، در ردهٔ هشتم برترین تولیدکنندگان قهوهٔ جهان قرار دارد. این کشور هم قهوهٔ روباستا و هم قهوهٔ عربیکا تولید میکند.
از آنجایی که بسیاری از مردم اوگاندا در صنایع مربوط به کشت قهوه مشغول به کار هستند، تولید قهوه از جمله ستونهای اصلی اقتصاد این کشور است. تولید قهوه در اوگاندا در ابتدا موفقیت زیادی کسب نکرد، چرا که دولت کنترل ضعیفی روی این کالا داشت. اما با خصوصی شدن صنعت قهوه در سال ۱۹۹۱ در اوگاندا، این بخش مجدداً احیا شده و افزایشی ۵۱۰۰ درصدی به خود دید. البته دولت اوگاندا هنوز هم نظارتهایی بر صنعت قهوهٔ این کشور دارد.
7- هندوراس (سالانه ۳۸۰٫۲۹۶ تن)
هندوراس در سال ۲۰۱۵ توانست ۳۴۵ هزار تن قهوه تولید کند که تقریباً با میزان تولیدش در سال ۲۰۱۱ برابر بود. هندوراس از سال ۲۰۱۱ تاکنون، تولیدکنندهٔ برتر قهوه در آمریکای مرکزی بوده است. با این حال، هندوراس از مشکلاتی مانند نداشتن برندی معتبر رنج میبرد؛ در واقع بیشتر مردم، قهوهٔ کلمبیا و اتیوپی را میشناسند، چرا که قهوهٔ هندوراس به صورت ترکیبی فروخته شده و کسی از نام تولیدکنندهٔ اصلی آن خبر ندارد. اما قهوه از جمله کالاهای اقتصادی و مهم این کشور به شمار میرود. صنعت تولید قهوهٔ هندوراس موجب اشتغالزایی افراد بسیاری در این کشور میشود. این صنعت همچنین طی بحرانهای سیاسی و کودتای سال ۲۰۰۹، موجب ثابت ماندن شرایط اقتصادی هندوراس شد.
6- هند (سالانه ۳۸۵٫۷۸۶ تن)
هند در سال ۲۰۱۵ موفق به تولید ۳۴۹ هزار تن قهوه شد. تمامی نقاط هند برای کشت قهوه مناسب نیستند. بنابراین، تولید قهوه معمولاً در دامنهٔ کوههای ایالتهای جنوبی هند انجام میشود. قهوهٔ هند معمولاً در فصلهای بارانهای موسمی رشد میکنند و اغلب در کنار محصولاتی مانند هل و دارچین کاشته میشوند؛ به همین دلیل قهوهٔ هند طعم و بوی ادویه دارد. در سال ۲۰۰۴، قهوهٔ «تاتا» که از جمله برندهای معتبر قهوه در هند است، سه جایزه از مسابقات «گرند کاس ده کافه» دریافت کرد. با این حال، جمعیت ۱٫۲۵ میلیارد نفری هند، نوشیدن چای را به قهوه ترجیح میدهند. به همین دلیل، ۸۰ درصد از قهوهٔ تولید شدهٔ هند، به اروپا و روسیه صادر میشود.
5- اتیوپی (سالانه ۴۲۳٫۲۸۷ تن)
اتیوپی یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قهوه در جهان است. این کشور در سال ۲۰۱۵، توانست ۳۸۴ هزار تن قهوه تولید کند. اتیوپی بهترین مکان برای رشد قهوهٔ عربیکا است. قهوه تقریباً ۲۸ درصد از کالاهای صادراتی اتیوپی را تشکیل میدهد. طبق برآوردهای انجام شده، حدوداً ۱۵ میلیون نفر از مردم این کشور در صنایع تولید قهوه مشغول به کار هستند.
فرهنگ قهوهخوری اتیوپی بسیار غنی است. بیش از ۱۱۰۰ سال است که قهوه در اتیوپی کشت میشود اما در قدیم، حیوانات اهلی کشاورزان و چوپانان، گیاهان قهوه را میخوردند. از زمانی که کشاورزی در اتیوپی باب شد، کشاورزان نیز شروع به کشت قهوه کردند. انواع مختلفی از قهوهٔ عربیکا در این کشور تولید شد که هر یک نام مختص خود را داشتند. «هارار»، «لیمو»، «سیدامو» و «یرگاشف» از جمله برندهای معروف قهوهٔ عربیکا در اتیوپی هستند که حقوق مالکیت آنها نیز توسط دولت این کشور در اختیار گرفته شدهاند.
4- اندونزی (سالانه ۸۱۴٫۶۲۹ تن)
اگرچه ممکن است قهوهٔ اندونزی در سطوح بینالمللی معروف نباشد اما این کشور در سال ۲۰۱۵، موفق به تولید ۶۶۰ هزار تن قهوه شد. اندونزی، کمیت را بر کیفیت ترجیح داده است. همچنین شرایط آبوهوایی این کشور، بیشتر برای کشت قهوهٔ روباستا مناسب است. اما از آنجایی که اندونزی به خط استوا نزدیک است و مناطق کوهستانی زیادی دارد، شرایط برای کشت قهوه در این کشور نیز ایدهآل است.
قهوه برای اولین بار توسط هلندیها و در زمان استعمار اندونزی وارد این کشور شد. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، شرایط آبوهوایی برای کشت قهوه در اندونزی بسیار مناسب است، به همین دلیل تولید قهوه در این کشور پس از پایان استعمار نیز ادامه یافت. در حال حاضر، یک میلیون هکتار زمین در اندونزی برای کشت قهوه اختصاص داده شده است و ۹۰ درصد از این زمینهای زراعی، توسط تولیدکنندگان کوچک اداره میشود.
یکی از برندهای باکیفیت و معروف قهوه در اندونزی، «کوپی لوواک» نام دارد که با روشهای منحصربهفرد و پر هزینهای تولید میشود. موجود خاصی در جنگلهای جنوب شرق آسیا زندگی میکند که از تیرهٔ گربهسانان است؛ این جانور دانههای خام قهوه را میخورد، اما نمیتواند دانههای سفت آن را هضم کند. از این رو، دانههای قهوه از مدفوع این جانور جمعآوری و سپس کاملاً تمیز و تصفیه شده و به صورت دانههای «کوپی لوواک» فروخته میشوند. به نظر عجیب است اما سالانه، تنها ۵۰۰ کیلوگرم «قهوهٔ مدفوع گربه» تولید میشود. قیمت یک فنجان از این قهوه تقریباً ۸۰ دلار است.
3- کلمبیا (سالانه ۸۹۲٫۸۷۱ تن)
قهوهٔ کلمبیا در سراسر جهان معروف است. شاید بخشی از این شهرت مربوط به ایجاد نام و برند «خوآن والدز» باشد. البته شرایط آبوهوایی بد، اخیراً موجب کاهش تولید کلمبیا شده است. از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۰، دمای هوا و میزان بارش در کلمبیا افزایش یافته است؛ دو عاملی که رشد قهوه را به خطر میاندازد. کلمبیا پس از برزیل، دومین تولیدکنندهٔ برتر قهوه بود اما با توسعهٔ بسیار خوب صنعت قهوه در ویتنام، این کشور اکنون در رتبهٔ سوم قرار گرفته است. حتی با وجود شرایط آبوهوایی نسبتاً نامناسب، کلمبیا موفق به تولید ۸۱۰ هزار تن قهوه در سال ۲۰۱۵ شد. این کشور نقش بسیار مهمی در تولید قهوهٔ جهان ایفا میکند.
2- ویتنام (سالانه ۱٫۸۱۸٫۸۱۱ تن)
بسیاری از مردم با قهوهٔ ویتنام آشنا هستند. ویتنام دومین تولید کنندهٔ بزرگ قهوه در جهان است که در سال ۲۰۱۵، توانست ۱٫۶۵۰٫۰۰۰ تن قهوه تولید کند. خود ویتنامیها قهوه را با شیر مینوشند. اگرچه تولید قهوهٔ این کشور طی «جنگ ویتنام» متوقف شد اما روند تولید، پس از جنگ از سر گرفته شد. تولید قهوه در ویتنام، پس از برنج از جمله مهمترین کالاهای صادراتی و اقتصادی کشور محسوب میشود. ویتنام در سال ۱۹۷۵ تنها ۶۰۰۰ تن قهوه تولید کرد اما این میزان در سال ۲۰۱۵، تقریباً به دو میلیون تن رسیده است.
1- برزیل (سالانه ۲٫۸۵۹٫۵۰۲ تن)
برزیل علاوهبر اینکه بزرگترین تولیدکنندهٔ قهوه در جهان است، بزرگترین صادرکنندهٔ این کالای ارزشمند نیز هست. برزیل در سال ۲۰۱۴، موفق به تولید ۲٫۵۹۴٫۰۰۰ تن قهوه شد. این موفقیت چیز جدیدی برای بزریل محسوب نمیشود، چراکه این کشور بیش از ۱۵۰ سال است که بزرگترین تولیدکنندهٔ قهوه در جهان است.
برزیل ۲۷۰۰۰ کیلومتر مربع زمین زراعی برای کشت قهوه اختصاص داده که بیشتر آنها در ایالتهای میناس گرایس، سائو پائولو و پارانا قرار دارند. این سه ایالت جنوبی، از شرایط آبوهوایی مناسب و ایدهآلی برای کشت قهوه برخوردار هستند. برزیل همچنین، قهوههای خود را از قهوههای دیگر کشورها متفاوت میداند؛ زیرا قهوهٔ برزیل به جای شستشو دادن، با فرآیند خشک کردن تهیه میشوند. طی این عملیات، دانههای قهوه بهجای شسته شدن، در مقابل آفتاب قرار میگیرند تا خشک شوند.
آخرین دیدگاهها