۱۴ قله بلند جهان!

همهٔ قاره‌های جهان، قله و رشته‌کوه دارند که ارتفاع بعضی از این رشته‌کوه‌ها به ۸۰۰۰ متر و حتی بیشتر نیز می‌رسد. کوهنوردان عاشق فتح این قله‌های عظیم و باشکوه هستند. در این مقاله با چهارده قلهٔ بلند دنیا آشنا می‌شویم. با عجبیب‌ترین همراه باشید.

همهٔ ما دوست داریم که یک بار در زندگی بر فراز بلندترین قله‌های دنیا، بالاترین نقطهٔ زمین بایستیم. بالا رفتن از کوه‌ها و فتح قله‌ها همواره استقامت و عزم و ارادهٔ آدمی را به چالش کشیده‌است. چه چیزی ماجراجویان و کوهنوردان را وا می‌دارد تا خود را در این شرایط سخت قرار دهند؟ شاید احساس وصف‌ناپذیر رسیدن به اوج و کمال، تحمل سختی‌ها را ممکن می‌کند. قسمت‌های مرکزی و جنوبی آسیا، بلندترین کوه‌های جهان را در اختیار دارد. بیشتر از ۱۰۰ کوه با ارتفاع حداقل ۷۲۰۰ متر در این محدوده وجود دارند. ۱۴ قله‌ای که بیشتر از ۸۰۰۰ متر ارتفاع دارند، با عنوان «هشت هزار متری‌ها» (The Eight-thousanders) شناخته می‌شوند که بلندترین کوه‌های زمین هستند. در ادامه با این ۱۴ قله آشنا می‌شویم.

14- شیشاپانگما (Shishapangma)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: تبت، ارتفاع: ۸۰۱۳ متر
شیشاپانگما که در زبان تبتی به معنای "قله‌ای بر فراز دشت‌های پوشیده از چمن" است، کوتاه‌ترین قله در میان "هشت هزار متری‌ها" است و به طور کامل در خاک کشور چین (در تبت مرکزی) قرار گرفته است. این قله با نام Gosainthān نیز شناخته می‌شود. تا سال ۲۰۰۹، ۲۴ نفر به هنگام صعود به این قله، جان خود را از دست دادند.

13- گاشربروم ۲ (Gasherbrum II)

رشته‌کوه: قراقروم (Karakoram)، مکان: پاکستان، چین، ارتفاع: ۸۰۳۵ متر
این قله که با عنوان K4 نیز شناخته می‌شود، در مرز چین و پاکستان و در منطقهٔ گاشربروم واقع شده است. این سومین قلهٔ بلند رشته‌کوه قراروم است. اولین بار یک گروه اتریشی متشکل از یوزف لارش (Josef Larch)، فیتز موراوج (Fritz Moravec) و هانس ویلنپارت (Hans Willenpart) در سال ۱۹۵۶ این قله را فتح کردند.

12- برود پیک (Broad Peak)

رشته‌کوه: قراقروم، مکان: پاکستان، چین ارتفاع: ۸۰۵۱ متر
این قله نیز در منطقهٔ گاشربروم واقع است و تنها ۸ کیلومتر با قلهٔ معروف K2 فاصله دارد. برود پیک از آنجایی که ۱.۵ کیلومتر وسعت دارد به این نام به معنای "قلهٔ پهناور" نام‌گذاری شده‌است. نام محلی این قله، فایچان‌کانگری (Faichan Kangri) است.

11- گاشربروم ۱ (Gasherbrum I)

رشته‌کوه: قراقروم، مکان: مرز پاکستان و چین، ارتفاع: ۸۰۸۰ متر
گاشربروم ۱ که با نام K5 نیز شناخته می‌شود، در منطقهٔ قراقروم هیمالیا واقع شده‌است. کوهنوردان آن را قلهٔ پنهان می‌نامند. نام این قله ترکیبی از کلمهٔ rgasha (گاشا) به معنی زیبا و brum (بروم) به معنای کوهستان است. این قله برای اولین بار در سال ۱۹۵۸ توسط اندرو کافمن (Andy Kauffman) و پیت شونینگ (Pete Schoening) فتح شد.

10- آناپورنا (Annapurna)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، ارتفاع: ۸۰۹۱ متر
آناپورنا مجموعه‌ای از قله‌ها در رشته‌کوه هیمالیا است که بیشترین ارتفاع آنها به ۸۰۹۱ متر می‌رسد. این نام در آیین هندو به "خدایگان حاصلخیزی و زراعت" منسوب است. با توجه به میزان تلفات ۴۰ درصدی صعودکنندگان به این قله، بسیاری، این کوه را به عنوان مرگبارترین کوهستان جهان می‌شناسند.

9- نانگا پاربات (Nanga Parbat)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: پاکستان، ارتفاع: ۸۱۲۶ متر
این قله به دلیل شرایط سخت صعود و برجستگی‌های عمودی‌اش شناخته‌شده است و کوهنوردان زیادی در جریان صعود به این قله، جان خود را از دست داده‌اند. نانگا پاربات در زبان اردو به معنای "کوهستان عریان" است. صعود به این قله از تمامی جهات و مسیرها بسیار دشوار است.

8- ماناسلو (Manaslu)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، ارتفاع: ۸۱۵۶ متر
کوه ماناسلو که در منطقهٔ Mansiri Himal نپال واقع شده، هشتمین قلهٔ بلند جهان و به معنای "کوه ارواح" است. این قله برای اولین بار توسط چند ژاپنی و گیالزن نوربو (Gyalzen Norbu) در نهم ماه مه سال ۱۹۵۶ فتح شد. این منطقه، مکان بسیار مناسبی برای کوه‌پیمایی است. اما با این حال به عنوان چهارمین کوه خطرناک فهرست هشت‌هزارمتری‌ها شناخته می‌شود. در این محدوده، گونه‌های نادری نظیر پلنگ‌های برفی و پانداها زندگی می‌کنند.

7- دائولاگیری (Dhaulagiri)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، ارتفاع: ۸۱۶۷ متر
نام این کوه برگرفته از زبان سانسکریت است و از دو قسمت تشکیل شده؛ dhaula به معنای سفید خیره‌کننده و giri به معنای کوه. برای اولین بار در ۱۳ ماه می ۱۹۶۰ گروهی متشکل از کوه‌نوردان سوئیس و اتریش به این قله صعود کردند. بین این رشته‌کوه و کوه‌های آناپورنا، عمیق‌ترین ژرف‌درهٔ جهان به نام Kali Gandaki قرار گرفته‌است.

6-  چو ایو (Cho Oyu)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، تبت، ارتفاع: ۸۲۰۱ متر
چو ایو کلمه‌ای تبتی و به معنای "الههٔ فیروزه" است. این کوه در مرز نپال و تبت و در بیست کیلومتری کوه اورست قرار دارد. در ۱۹ اکتبر سال ۱۹۵۴ یک گروه اتریشی برای اولین بار این قله را فتح کردند. Laura Bakos نیز اولین زنی است که توانسته به این قله صعود کند و در این فهرست، راحت‌ترین کوهی است که می‌توان فتح کرد.

5- ماکالو (Makalu)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، تبت، ارتفاع: ۸۴۸۱ متر
کمی دورتر از قلهٔ اصلی، دو قلهٔ فرعی دیگر به نام‌های Kangchungtse و Makalu II نیز وجود دارد. کوهنوردان این قله را به دلیل شکل هرمی آن، به عنوان سخت‌ترین قله برای صعود معرفی می‌کنند. صعود در بخش‌های پایانی این قله، نیازمند دانش فنی در زمینهٔ صخره‌نوردی و یخ‌نوردی است. در ۱۵ می ۱۹۵۵ یک تیم فرانسوی موفق به فتح این قله برای اولین بار شد. در پنج کیلومتری این قله، کوه معروف Chomo Lonzo قرار دارد.

4- لوتسه (Lhotse)

رشته کوه: هیمالیا، مکان: نپال، تبت، ارتفاع: ۸۵۱۶ متر
لوتسهٔ اصلی، لوتسه شار و لوتسه شرقی، سه قلهٔ این مجموعه قله‌ها هستند که برای اولین بار در ۱۸ می ۱۹۵۶ توسط یک گروه سوئیسی فتح شدند. این قله به دلیل مجاورت با اورست به شهرت رسیده است. در حقیقت لوتسه از طریق گردنهٔ جنوبی به اورست متصل می‌شود. جبههٔ جنوبی این کوه، شیب بسیار تندی دارد.

3- کانگچنجونگا (Kangchenjunga)

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: هند، نپال، ارتفاع: ۸۵۸۶ متر
نام این کوه برگرفته از دو کلمهٔ تبتی Kanchen و Dzonga و به معنای "پنج جواهر برفی" است چرا که از ۵ قله تشکیل شده است. تا سال ۱۸۵۲ این کوه به عنوان بلندترین کوه جهان شناخته می‌شد. در سال ۱۹۵۵ یک گروه بریتانیایی به سرپرستی Charles Evans با موفقیت آن را فتح کرد. به دلیل سختی کوه‌پیمایی از راه هند و دور از دسترس بودن از طریق نپال، این کوه چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

2- کی ۲ (K2)

رشته‌کوه: قراقروم، مکان: پاکستان، چین، ارتفاع: ۸۶۱۱ متر
نام محلی این کوه Chogori به معنای "پادشاه کوه‌ها" است. به دلیل سرمای شدید و سختی صعود، لقب "کوه وحش" را به آن داده‌اند چرا که از هر چهار نفری که برای صعود به این قله تلاش کرده، یک نفر جان خود را از دست داده‌است. این کوه در سال ۱۸۵۶ نقشه‌برداری و در ۳۱ جولای ۱۹۵۴ توسط یک تیم کوهنورد ایتالیایی به رهبری آدریتو دزیو (Ardito Desio) و همراهی لینو لاچدلی (Lino Lacedelli) و آکیله کومپانیونی (Achille Compagnoni) فتح شد. صعود به این قله از طریق چین تقریباً غیرممکن است بنابراین کوهنوردان مسیر پاکستان را انتخاب می‌کنند.

1- قلهٔ اورست

رشته‌کوه: هیمالیا، مکان: نپال، تبت، ارتفاع: ۸۸۴۸ متر
این قله ۸۸۴۸ متر ارتفاع دارد که سالانه حدود ۱٫۶ تا ۳٫۹ اینچ به آن افزوده می‌شود و در مرز نپال و تبت واقع شده‌است. در نپال با عنوان ساگارماتا (Sagarmatha) به معنی الههٔ آسمان و در تبت با عنوان کومولانگما (Chomolungma) به معنای الههٔ جهان نامیده می‌شود. اولین کسی که به این قله صعود کرد، سر ادموند هیلاری (Sir Edmond Hilary) از نیوزیلند با همراهی شرپا تنزینگ نورگای (Tenzing Norgay) بود که در ۲۹ می ۱۹۵۳ به این موفقیت دست یافت. پایگاه اصلی اورست در ارتفاع ۵۳۶۰ متری قرار دارد. دولت نپال مبلغی در حدود ۱۰۰۰۰ الی ۲۵۰۰۰ دلار را برای صدور مجوز صعود به این قله، دریافت می‌کند. بیشترین مدت اقامت بر فراز این قله توسط شرپا Babu Chiri و به مدت ۲۱ ساعت و نیم بوده‌است همه ساله بسیاری از مشتاقان سفر، تصمیم به فتح این چهارده قله می‌گیرند. از سال ۲۰۱۱ تنها ۲۶ کوهنورد موفق به فتح آنها شده‌اند و نزدیک به ۲۰۰ نفر جان خود را در صعود به اورست از دست داده‌اند. به دلیل شرایط سخت آب‌وهوایی و دشواری صعود، فتح این قله‌ها، محک خوبی برای امتحان عزم و ارادهٔ آدمی است.