امیر
در کنار بلایای طبیعی چون سیل، زلزله، طوفان و یا آتش‌سوزی، مورد نادر دیگری نیز گاهی اوقات در برخی مناطق رخ داده و سبب می‌شود حتّی خانه‌ها و مراتع سبز و انسان‌ها نابود شوند. بله، فوران‌های آتشفشانی که در ادامه به بررسی مختصر ۱۰ گونه بسیار کمیاب و مخرب آن در سراسر دنیا می‌پردازیم.
10- Santamaria
«سانتاماریا» و آتشفشان خواهرش یعنی «سانتاگیتو» به عنوان قدرتمندترین آتشفشان‌های دنیا در قرن ۲۰ محسوب می‌شوند. آتشفشان سانتاماریا در سال ۱۹۰۲ میلادی در گواتمالا فوران کرد و میلیاردها مترمربع را تحت تأثیر آثار مخرب خود قرار داد. نکته جالب آنجاست که قسمتی از خاکسترهایش خیلی آن طرف تر در کالیفرنیا نیز دیده شد. پس از آن منطقه «سانتاماریا» جهت احداث مرکز بین المللی آتشفشان‌شناسی و تحرکات درون‌زمینی برگزیده شد که در آنجا زمین‌شناسان دائماً در حال بررسی شرایط و قدرت آتشفشان هستند و نزدیکی آن با مراکز پُرجمعیت را بررسی می‌کنند.
9- Changbaishan
رشته‌کوه‌های چانگ بایشان دقیقاً جداکننده چین و کره شمالی از یکدیگر هستند که قله Baekdu به عنوان مرتفع‌ترین نقطه آن محسوب می‌گردد و از آن به عنوان یک آتشفشان فعال با دریاچه ای به نام Caldera یاد می‌شود. آخرین فوران آن به سال ۱۹۰۳ باز می‌گردد. این فوران در میان ۸ آتشفشان، رتبه هفتم را داشته است.
8- دریاچه Crater
در مرکز پارک ملی Oregon دریاچه‌ای وجود دارد که در کنار آن یک کوه خفته آتشفشانی با نام Mazama دیده می‌شود. طی ۷ هزار سال پیش فوران و انفجار عظیمی در این آتشفشان که حدود ۱۱ هزار پا ارتفاع دارد اتفاق افتاد که این امر سبب شد ۲۴۰۰ پا از ارتفاع آن کاسته شود.
7- Kikai
در جنوبی‌ترین بخش جزیره ژاپن، رشته‌کوه‌هایی با نام Kikai وجود دارد که ۴ آتشفشان را به یکدیگر مرتبط می‌کنند. بزرگ‌ترین آتشفشان در میان آن‌ها آتشفشان Mountio است که برای نخستین بار دچار فوران بسیار عظیمی شد امّا از آن به بعد هیچ گاه خاموش نشد و دائم در حال فوران‌های کوچکی بود که آن را در رتبه هفتم در مقیاس جهانی قرار می‌داد.
6- Santorini
از دیگر آتشفشان‌های معروف، «سانتورینی» بوده که در یکی از شهرهای مدرن یونان واقع شده است. البته قبل از منطقه «آرچی پلاگو»، سانتورینی یک جزیره کوچک محسوب می‌شود که در سال ۱۶۱۰ ق.م دچار فوران شده بود و قدرت آن در حدّی است که می‌تواند حتّی روی زندگی ساکنین حواشی اقیانوس نیز تأثیر بگذارد.
5- Krakatoa
یکی از معروف‌ترین فوران‌های آتشفشانی که در آگوست ۱۸۸۳ رخ داد، Krakatoa نام دارد و گفته می‌شود سبب روشن شدن بخشی از کره زمین گردید و به کل جزیره اندونزی را ویران کرد. این آتشفشان سبب استخراج و پخش بیش از ۹ کیلومتر مربع گدازه شد که این میزان دقیقاً ۴۰ هزار برابر بزرگ‌تر از استادیوم دانشگاه میشیگان است! البته از ۱۲۶ سال گذشته تاکنون آتشفشان‌ها و فوران‌های متعدد آن سبب شده تا جزیره‌ای جدید به کمک گدازه‌های آن ساخته شود.
4- Tambora
همانند Krakatoa، «تامبورا» نیز در اندونزی واقع است که در سال های ۱۸۱۳ و ۱۸۱۵ دچار فوران شدید شد که از آن به عنوان بزرگ‌ترین فوران آتشفشانی قرن نام می‌برند. این فوران ۱۶۰ کیلومتر مربع از خاکستر را در آسمان غوطه ور کرد که نیمی از آن کافی بود تا جزیره مانهاتان را در زیر تلی از خاکستر و ابر سیاه مدفون کند. این امر سبب کاهش دمای هوا شد و آن سال، سال بدون تابستان نام‌گذاری گردید. سپس این فوران باعث شد تا در زمستان همان سال برف به رنگ قرمز و قهوه ای از آسمان ببارد که موجب ترس و شگفتی مردم شده بود.
3- دریاچه Taupo
آتشفشان «تائوپو» که گفته می‌شود هم اکنون در داخل دریاچه ای در نیوزیلند مدفون گردیده، در طول تاریخ ۶ بار دچار فوران شده که نخستین مرتبه آن به ۲۶ هزار سال قبل برمی گردد که با نام فوران Oruanui شناخته می‌شود. فوران آن نیز در حدّی بود که می‌توانست تمامی قاره اروپا را با یک پوشش ابر ۵ سانتی‌متری از ماگما روبه رو کند. زمین‌شناسان نیز معتقدند ۱۷ هزار سال طول خواهد کشید تا دوباره چنین فورانی از این آتشفشان دیده شود.
2- دریاچه Toba
اندونزی به عنوان مستعدترین کشور دنیا در زمینه آتشفشان شناخته می‌شود و آتشفشان «توبا» نیز در آن واقع است. پروفسور «استنلی آمبروز» یکی از کارشناسان مسائل زیست محیطی و پیدایش حیات معتقد است فرضیه تکامل انسان با این آتشفشان رابطه دارد. او می‌گوید ایجاد زمستان هسته‌ای سبب کاهش گونه های مختلف جمعیتی و در نهایت کاهش تنوع گوناگونی ژن‌ها گردیده و پس از آن انسان‌ها به نژادها یا قوم‌های گوناگون تقسیم شده‌اند!
1- Io
بدون اغراق می‌توان بیان داشت بزرگ‌ترین فوران آتشفشانی در زمین در تقابل با فورانی صورت می‌گیرد که در کره ماه اتفاق افتاد. نخستین مشاهدات انسان نیز نشان می‌دهد که انفجار شدید حتّی تا فاصله ۳۶۰ کیلومتری حواشی ماه تأثیر گذاشته است. دانشمندان می‌گویند یکی از دلایل از بین رفتن سرچشمه آب در ماه، همین اتفاق بوده است.
آخرین دیدگاه‌ها