میراث جهانی یونسکو، عجایبی هستند که به تمام مردم دنیا تعلق دارند. عجایبی چون، وادی رم در اردن، پارک ملی بویندی در اگاندا، ونیز و تالاب آن در ایتالیا، جنگل آتلانتیک در برزیل، و صدها میراث خاص دیگر. تغییرات آب و هوا و متعاقباً کاهش سطح آب دریاها، از بین رفتن زمینها، بناها، و گونههای گیاهی و جانوری، تهدیدی مهیب برای عجایب دنیا است. برای آشنایی بیشتر با این عجایب در خطر با عجیبترین همراه باشید.
یونسکو فهرستی از ۳۱ میراث طبیعی و فرهنگی جهان منتشر کرده که در معرض خطر تغییرات آب و هوایی هستند، از شالیزارهای پلکانی فیلیپین گرفته تا مجسمهٔ آزادی. هرکدام از این مکانها در برابر افزایش دما، ذوب شدن یخچالها، بالا آمدن آب دریاها، رویدادهای شدید آب و هوایی، خشکسالیهای وخیم و آتشسوزیهای طولانیمدت، آسیبپذیر هستند.
31- منطقه حفاظت شده وادی رم، اردن
وادی رم با موقعیت عجیب و بیابانی درههای دراز و باریک، صخرههای بلند، حفرهها، تاقهای طبیعی و چشماندازهای عجیب و دیدنی، به خاطر نقشی که در فیلم «مریخی» ایفا کرد بسیار معروف است. این منطقه قرمز و خاکی، دارای بیش از ۴۵۰۰۰ حجاری و کتیبههایی است که قدمت آنها به ۱۲۰۰۰ سال قبل برمیگردد. این وادی به خودی خود به خاطر صنعت گردشگری نامنظم درخطر است، و این مشکل توسط آبوهوای بسیار بد و شرایط گرمتر و خشکتر، رو به وخامت است.
30- پارک ملی حفاظت شده بویندی، اگاندا (Bwindi Impenetrable National Park, Uganda)
این پارک، منزلگاه نیمی از گوریلهای کوهی باقیمانده و تحت خطر کل دنیا، و همچنین یکی از سه مکان در دنیا است که گردشگران میتوانند جانوران باشکوهی را که در زیستگاه طبیعی خود زندگی میکنند ببینند. این پارک ملی در معرض خطر افزایش دما است که این امر باعث کاهش مناطق جنگلی قابل استفاده برای حیوانات خواهد شد. جنگلزدایی، گوریلها را نیز تهدید میکند.
29- آبدره ایلولیسات، گرینلند (Ilulissat Icefjord, Greenland)
این منطقه بیهیچ تعجبی در معرض خطر افزایش دما قرار دارد. یخچال طبیعی جاکوبشاوین (Jakobshavin Glacier) درحال ذوب شدن هرچه سریعتر در ناحیهای معروف به منطقه فاجعه است، زیرا تغییرات آب و هوا تختههای یخ دنیا را تهدید میکند. یونسکو هشدار میدهد که افزایش دما به معنای کاهش میزان یخاب ثبت شده در دوران ماهواره در تابستان است.
28- استونهنج، انگلستان (Stonehenge, England)
این مکان از لحاظ معماری، پیچیدهترین محفل سنگی روی کره زمین است، که درمعرض خطر آب و هوای بسیار شدید، از جمله طوفان و سیل، و همچنین افزایش درجهٔ حرارت در بریتانیا و اروپای شمال غرب قرار دارد.
27- جزایر راک مرداب جنوبی، پالائو (Rock Islands Southern Lagoon, Palau)
جزایر راک دارای متمرکزترین دریاچههای متصل به دریا، در کل دنیا است که پناهگاه ۴۰۰ گونهٔ مرجان است. این منطقه در معرض خطر افزایش دما قرار دارد که باعث از بین رفتن رنگ مرجانها شدهاست. همچنین اسیدی شدن آب اقیانوس به خاطر وجود آب شور، کربندیاکسید بیشتری را از جو به خود جذب میکند.
26- پارک ملی ساگارماتا، نپال (Sagarmatha National Park, Nepal)
پارک ملی ساگارماتا منزلگاه بلندترین نقطه جهان، یعنی قله اورست با ارتفاع ۸۸۴۸ متر است. اینجا، جایی است که فرهنگ شاد مردم شِرپا (مردم بومی نپال) با فعالیتهای کشاورزی سنتی توام با احترامی عمیق دربرابر طبیعت ترکیب شدهاست. یونسکو اظهار میکند که یک سوم مردم دنیا به آبی که از کوههای هیمالیا جاری است وابسته هستند. این منبع آب اکنون به خاطر گرم شدن هوا به خطر افتاده، و تغییر در میزان بارندگی باعث شده تا یخچالهای طبیعی تقلیل رفته و الگوی آبهای سطحی دگرگون شود.
25- پارک ملی دریاچه مالاوی، مالاوی (Lake Malawi National Park, Malawi)
این دریاچه دارای متنوعترین ماهی آب شیرین است که بیش از ۱۰۰۰ گونه هستند. اما تغییرات آب و هوا، جمعیت انسانی فراوان، جنگلزدایی، و کاهش سطح آب دریاچه، همه باهم باعث به خطر انداختن این ماهیها شدهاند. بنا به گفتهٔ یونسکو، میزان ریزش باران غیرقابل اطمینان، دورههای خشکسالی طولانی، و بارندگیها افراطی شدهاند.
24- شالیزارهای پلکانی کوههای کوردیلرای، فیلیپین
بومیان ایفوگائو در کوههای کوردیلرای فیلیپین، شالیزارهای برنج خود را طی حداقل ۲۰۰۰ سال ساخته و گسترش دادهاند. بر اساس گفتهٔ یونسکو، این چشمانداز کشاورزی استثنایی، زیبا و بااهمیت، که گردشگران را از سراسر دنیا به خود جذب میکند، در برابر تغییرات آب و هوایی بسیار حساس بوده و تأثیرات مخربی را متحمل شدهاست.
23- پارک ملی میزا ورده، ایالات متحده آمریکا
به گفتهٔ یونسکو، بیش از ۴۵۰۰ مکان باستانی، ازجمله سکونتگاههای درون صخرههای پارک میزا ورده، به دلیل افزایش آتشسوزییها، سیلهای برقآسا و فرسودگیهای متعاقب در معرض آسیبهای غیرقابل جبران هستند.
22- پارک ملی راپا نویی، شیلی (Rapa Nui National Park, Chile)
طبق گفتهٔ یونسکو، راپا نویی، که بیشتر به جزیره ایستر شناخته میشود، به خاطر مجسمههای تراشیده شدهٔ موآی و سکوهای تشریفاتی که روی آنها ایستادهاند معروف است. این مکان با قدمتی حدود ۱۲۵۰ تا ۱۵۰۰ سال بعد از میلاد مسیح، در جنوب شرقی اقیانوس آرام قرار دارد که از کمبود آب که باعث کاهش بارانهای تابستانی، افزایش سطح آب دریا و فرسایش ساحلی شده، دچار زیان شدهاست.
21- دریای وادن، هلند، آلمان و دانمارک (Wdden Sea, Netherlands, Germany and Denmark)
این سیستم، به عنوان بزرگترین سیستم دائمی شن و ماسه، و گِلزارها در دنیا، مهمترین مکان برای مهاجرت پرندهها، با عبور هر ساله میانگین ۱۰ تا ۱۲ میلیون پرنده از روی این دریا، است. یونسکو، افزایش سطح دریا را به عنوان عامل کاهش زیستبوم، تهدیدی برای این منطقه اعلام کرده است.
20- شیرتوکو، ژاپن (Shiretoko, Japan)
اکوسیستم دریایی فوقالعاده پربارِ شیرتوکو واقع در استان هوکایدو در ژاپن، بهطور مستقیم به تشکیل یخ دریاهای دورترین دریای جنوب در نیمکره شمالی بستگی دارد. یونسکو بیان میکند که یخ دریا باعث تولید فیتوپلانکتون در اوایل بهار میشود، در عوض از ماهی آزاد و قزلآلا محافظت میکند، ماهیهایی که به سمت بالای رودخانهها شنا میکنند، با ساکنان خشکی مرتبط هستند، و غذای برخی گونهها از جمله خرسهای قهوهای و جغدهای بلاکسیتون میشوند. یخهای شناور فصلی، که هزاران گردشگر را به این پارک میکشانند، تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی در حال ناپدید شدن هستند.
19- مجسمه آزادی، ایالات متحده آمریکا (The Statue of Liberty, USA)
یونسکو این بنا را به عنوان احتمالاً شناختهترین مجسمهٔ روی کره زمین توصیف میکند، هرچند که مجسمه آزادی، نشانهٔ موافقت آمریکا با آزادی در همه چیز، در معرض خطر افزایش سطح آب دریا، طوفانهای شدید و خیزآب است که هنگام وقوع توفند سندی (Hurricane Sandy) در ساحل شرقی دیده شدند.
18- قلب دوران نوسنگی اورکنی، اسکاتلند (Heart of Neaolithic Orkney, Scotland)
مکانهای باستانی اورکنی، با قدمتی ۲۰۰ سال بیشتر از استنهنج، شامل اسکارا بری (Skara Brae) بهترین زیستگاه محافظت شدهٔ دوران نوسنگی در اروپای شمالی، حلقهٔ برودگار (Ring of Brodgar)، سنگهای استننِس، و مقبره بزرگ و اتاقمانندِ مائس هو (Maes Howe) که به خاطر تطابق گذرگاه ورودی آن با جایگاه خورشید نیمروزی زمستان معروف است. یونسکو میگوید: افزایش سطح آب، افزایش بیوقفهٔ طوفانها و فرسایش سریع ساحلها تهدیدهای بزرگی را به ارمغان میآورند.
17- ونیز و تالاب آن، ایتالیا
تهدید این شهر آبراهه، خیلی وقت است که آشکار شده، اما یونسکو اعلام کرده که این نگرانی درحال رشد است. افزایش تعداد گردشگران، فشار سنگینی بر زیربنای این شهر وارد کرده است، اما ونیز میگوید از درآمد و استخدام حاصل شده، بهویژه از طریق گردشگران دریانورد، نمیتوان صرفنظر کرد. نشست زمینهای محلی، افزایش سطح آب دریاها و خیزآبها مشکلات دیگری را پیش روی مشهورترین شهر دنیا قرار داده است.
16- تالابهای کالدونای جدید، فرانسه (Lagoons of New Caledonia, France)
اکوسیستم ساحل مرجانی این گروه از جزیرهها در اقیانوس آرام غربی، به لیست بلندبالای دچارشدگان به رنگباختگی و افزایش دمای آب پیوستهاند. (مرجانها در اثر گرم شدن آب، رنگ خود را از دست میدهند و سفید میشوند).
15- شهر قدیمی لاننبورگ، کانادا (Old Town Lunenburg, Canada)
طبق گفتهٔ یونسکو، لاننبورگ واقع در ساحل جنوبی نوا اسکوشیا، بهترین نمونهٔ یک منطقهٔ مسکونی استعماری برنامهریزی شدهٔ بریتانیا در آمریکای شمالی است. از زمان بنای لاننبورگ در سال ۱۷۵۳، این شهر وابسته به قسمت ساحلی و همچنین به آتلانتیک شمالی به خاطر صنعتهای مهم ماهیگیری، کشتیرانی، تجارتهای اقیانوسی، و اکنون گردشگری بوده است. افزایش سطح دریاها، دائماً سواحل محلی را مورد تهدید سیل قرار میدهد و باعث آسیبهای شدیدتر از طرف خیز آبها و طوفانها در این شهر قدیمی میشود، شهری که پیش از این هرگز تحت تأثیر این عوامل نبوده است.
14- پارک ملی کومودو، اندونزی (Komodo National Park, Indonesia)
طبق گفتهٔ یونسکو: جزایر پارک ملی کومودو دارای اکوسیستمها و تنوع زیستی فراوان است که شامل گیاه مانگرو یا کرنا، ساحل مرجانی، زمینهای خشک و هموار و جنگلهای گرمسیری است، اما این جزایر به خاطر اژدهای کومودو، که بزرگترین گونهٔ مارمولک بوده و در هیچ جای دیگر دنیا یافت نمیشوند، معروف است. افزایش باران به همراه تغییرات آب و هوایی، میتواند باعث وقوع سیل در منطقه پرورش مارمولکها، و تغییر زندگی گیاهی برای ساکنانی شود که چندان با اژدهاها مهربان نیستند.
13- ویرانههای کیلوا کیسیوانی و سونگو منارا، تانزانیا (Ruins of Kiwa Kisiwani and Songo Mnara, Tanzania)
یونسکو بیان میکند که کیلوا کیسیوانی از قرن ۹ تا ۱۹ بعد از میلاد، شهری پررونق بوده، که اوج موفقیت آن در قرنهای ۱۳ و ۱۴ است. ویرانههای این شهر، که بسیاری از آنها هنوز زیر خاک هستند، اکثراً از مرجان و ملات آهک ساخته شدهاند. مهمترین بناهای این شهر قصر هوسنی کوبا (Husuni Kubwa) و مسجد جامع آن است که در قرن ۱۱ ساخته شد. طوفانها و فرسایش ساحلی مهمترین تهدیدهای حاصل از افزایش سطح آب دریاها درنتیجه تغییرات آب و هوایی هستند. آسیبپذیری شهر در برابر خیزآبهای ویرانگر در حال افزایش است.
12- پارک ملی هاسکاران، پرو (Huascaran National Park, Peru)
تغییرات آب و هوایی اخیر تأثیرات عمدهای بر یخچالهای کوردیلرا بلاکا، و متعاقباً منابع آب محلی، داشته است.
11- شهر باستانی هووا ان، ویتنام (Hoi An Ancient Town, Vietnam)
طبق گفته یونسکو، هووا ان واقع در ساحل رودخانه توو بن (Thu Bon) در مرکز ایالت کوانگ نام در ویتنام است. این شهر که به طور استثنایی سالم برجایمانده، یکی از نمونههای بندرهای بازرگانی خاور دور است که از قرن ۱۵ تا ۱۹ دایر بوده است. این شهر باستانی دارای بیش از ۱۱۰۰ ساختمان چوبی است که قدمت آنها به قرن ۱۶ و ۱۷ بازمیگردد. بیشتر شهر انهووا، در دو متری یا بیشتر سطح دریا قرار دارد، بنابراین در برابر افزایش سطح آب دریا، طوفان خیزآبها به هنگام گردباد، و فرسایش ساحلی، آسیبپذیر است.
10- کوههای طلایی آلتای، روسیه (Golden Mountain of Altai, Russia)
یونسکو بیان میکند: مقبرههای منجمد یا کورگان (به بان روسی به معنای گورپشته است) مربوط به سَکاهای باستان، دارای اهمیت جهانی است، اما اکنون مورد تهدید بزرگ تغییرات آب و هوایی قرار گرفته است. سکاها کوچنشینان اسبسوار و جنگجویی بودند که در هزاره اول پیش از میلاد مسیح، بدون اینکه هیچ نوشته یا گزارش تاریخی از خود به جا بگذارند، این اِستِپ را از دریای سیاه تا دشتهای مغول گشتند. این مردم تنها از تعریفهای تاریخنویس یونانی، هروروت، و همچنین مقبرههایشان شناخته میشوند. مقبرههای تپهمانند، که جزو میراث جهانی یونسکو محسوب میشوند، سراسر زمینهای جنوبی یخبسته کوهستانهای آلتای را خالخال کردهاند. این مقبرهها طوری ساخته شدهاند که زمانی که باران بین صخرهها سرازیر میشد، یخ میبست و از مواد آلی درون آنها محافظت میکرد.
9- جزایر گالاپاگوس، اکوادور (Galapagos Islands, Ecuador)
این جزایر به خاطر داشتن گونههایی از جمله سِهره، شهرت جهانی دارد. همین امر باعث شد تا چارلز داروین در سال ۱۸۳۵ به این منطقه سفر کند و این گونهها به او کمک کردند تا با انتخابهای طبیعی فرضیه سیر تکامل را شکل دهد. امروزه، اکوسیستمها در معرض خطر علاقه روزافزون گردشگران و همچنین بالا آمدن سطح آب دریا، گرم شدن اقیانوسها، اسیدی شدن اقیانوسها، تغییرات در بارندگی و رویدادهای شدید است.
8- دره قادیشا و جنگل سدر خدا، لبنان
به گفتهٔ یونسکو تغییر آب و هوا و گسترش گردشگری تأثیر زیادی بر معیشت سنتی و سیستم بومشناختی دره قادیشا داشته است. درختان مقدس این دره، در زمینی به مساحت تقریبی ۲ هکتار، به نام جنگل سدر خدا، که شامل قدیمیترین و بزرگترین درختان سدر است، قرار دارند.
7- رِنِل شرقی، جزایر سلیمان (East Rennell, Solomon Islands)
یونسکو میگوید که جزایر رنل، بزرگترین آبسنگ مرجانی، پوشیده از جنگلهای متراکم استوایی، دورترین نقطه در جنوب جزایر سلیمان در اقیانوس آرام غربی است. این میراث جهانی یونسکو، شامل ۳۷۰۰۰ هکتار در جنوب جزیره است. این محوطهٔ حفاظت شده دارای دریاچهٔ آب شور تگانو (Tegano)، بزرگترین دریاچهٔ اقیانوس آرام است. این منطقه در خطر گرما و افزایش سطح آب دریا است.
6- کورو و بندرگاه آن، ونزوئلا (Coro and its port, Venezuela)
یونسکو میگوید که شهر کورو یکی از عالیترین مقاصد گردشگری در ونزوئلا است که قدمت آن به نخستین روزهای استعمار اسپانیا بازمیگردد. این شهردر سال ۱۵۲۷ بنا شد. از قرن ۱۶ تا به حال، کورو و بندرگاهش، لاوِلا (La Vela) منحصربهفردترین مکان برای استفاده در ساحل دریای کارائیب است.
5- پارک ملی یلواستون، آمریکا (Yellowstone National Park, USA)
طبق گفتهٔ یونسکو، قدیمیترین پارک ملی دنیا در خطر افزایش دما است که باعث کوتاه شدن فصل بهار شده، و بر ذوب شدن یخها، و سطح آب رودخانهها تأثیر میگذارد. گرمایش جهانی باعث طولانی شدن فصلهای آتشسوزی پارک میشود. آتشسوزیهای مکرر و شدید باعث تغییر دینامیک جنگل، اکوسیستم و چشمانداز پارک میشود.
4- بندرگاه، سنگر و مقبرههای کارتاگنا، کلمبیا (Cartagena, Columbia)
طبق گفتهٔ یونسکو، کارتاگنا دِ ایندیاس، یکی از وسیعترین و کاملترین گروههای سنگر نظامی آمریکای جنوبی است. این شهر از لحاظ استراتژیکی در ساحل کارائیب و شمالی کلمبیا واقع است، و نقش مهمی در درگیریهای بین نیروهای اروپایی داشت که برای کنترل «دنیای جدید» (آمریکا) در قرنهای ۱۶، ۱۷، و ۱۸ با هم رقابت میکردند. این شهر قطب اصلی تجارت دریایی در هند شرقی بود، و اکنون تاریخی غنی و میراث معماری مستعمراتی را برای بازدیدکنندگان به نمایش میگذارد. امروزه، تقریباً ۵۰۰ سال بعد از پیروزی اسپانیاییها در ساحل کارائیب کلمبیا، کارتاگنا از شکوفایی خود در صنعت گردشگری که فرصتهای شغلی و تجدید حیات اقتصادی را برای منطقه به ارمغان آورده، لذت میبرد. افزایش سریع سطح آب دریا و توفان ساحلی این پیشرفتها را به خطر انداخته است.
3- قلهٔ باستانی وادان، شنقیط، تیشیت، و ولاته، موریتانی
این شهرهای کاروانی بیابانی قرون وسطایی در موریتانی، که امروزه پیشرفت صحرای بزرگ آفریقا آنها را تهدید میکند، مراکز مهم فرهنگی و تجاری مسیرهای کاروانی سراسر صحرای بزرگ آفریقا، طی ۷ قرن بوده است.
2- جنگل آتلانتیک، برزیل (Atlantic Forest, Brazil)
طبق گفتهٔ یونسکو، جنگل آتلانتیک برزیل که زمانی به مساحت ۱۳۴ میلیون هکتار جنگل سرسبز و شادابی بود، اکنون به کمتر از ۱۵ درصد مساحت اصلی آن کاهش یافته و آنچه باقی مانده بسیار پراکنده است. جنگل آتلانتیک، کانون اصلی تنوع زیستی است، که با صدها گونه نادری که در هیچ جای دنیا یافت نمیشوند و بیشتر آنها مانند میمون طلایی تامارین، مورد تهدید یا در معرض خطر هستند. این منطقه اکنون در خطر افزایش سطح آب دریاها و رخدادهای شدید آب و هوایی است.
1- مناطق حفاظت شده یکیپ فلورال ریجنز، آفریقای جنوبی
طبق گفته یونسکو، پادشاهی کیپ فلورالِ آفریقای جنوبی، یکی از شگفتآورترین مناطق دارای تنوع زیستی گیاهی است. این میراث جهانی یونسکو، آهنربایی که گردشگران زیادی را به خود جذب میکند، شامل بیش از ۱ میلیون هکتار منطقهٔ محافظت شدهاست که شامل کوهستان تیبل و پارک ملی گاردن روت است. این منطقه توسط ۸۰۰٫۰۰۰ هکتار منطقه حائل احاطه شدهاست. باغ ملی گیاهشناسی کرستنباش با ۷۰۰۰ باغ و گونهٔ گیاهان وحشی، جزو میراث جهانی یونسکو است. انتظار میرود که در آینده، روند گرمای منطقهای همچنان ادامه یابد، منطقه خشکتر و گرمتر شود، و افزایش چشمگیری در بارشهای زمستانی رخ دهد.
آخرین دیدگاهها