۱۰ خودروی جنگی و زرهی برتر دنیا!

در طی قرن اخیر، خودروهای جنگی و زرهی پیاده نظامی (نفربر زرهی)، از جمله وسایل نقلیه‌ای بودند که نیرو‌ها را به مراکز مناطق جنگی می‌بردند و به پیروزی آن‌ها در جنگ کمک می‌کردند.

اما در بین همین وسایل نقلیه جنگی، بهترین‌هایی وجود دارد که در این مقاله به ده نمونه بر‌تر آن می‌پردازیم.

10- Humvee

این خودروی چرخدار و چند منظوره با قابلیت حرکت بالا یا‌‌ همان Humvee برای اولین بار در سال ۱۹۸۰ ظاهر شد. شرکت سازنده آن یعنی AM General به علت ساخت حدود ۶۰ هزار دستگاه افزایش یافته، به طوری که به بیش از ۳۶ کشور نیز فروخته شده است. مرکز ثقل پایین و شاسی محکم آن سبب گردیده Humvee به خودرویی بسیار قابل اعتماد در بیش از ۱۲ ترکیب متفاوت تبدیل شود. از خودرو زرهی گرفته تا عملیات‌های ویژه، از سکوی پرتاب موشک تا خودرویی با تفنگ بدون عقب نشینی، تمام این خصوصیات شگفت انگیز باعث شهرت فراوان آن گردیده است.

البته قابلیت حمل هشت نیرو و خدمه، سرعت بالای بیش از ۱۰۵ کیلومتر بر ساعت و همچنین مسلسل کالیبر ۵۰ آن به این شهرت قوت می‌بخشد. ارتش ایالت متحده از این خودرو قابل حرکت در انواع زمین‌ها در عملیات‌های واقع در سومالی، عراق و افغانستان استفاده‌های گسترده‌ای کرده است. البته Humvee به خاطر آسیب پذیر بودنش مورد انتقاد برخی نیز قرار گرفته اما در کل باید گفت که سودمندی این خودرو به پیروزی‌هایی منجر گردیده است که آن موقعیت‌ها مستلزم استفاده از خودروهای زرهی و مجهز به سلاح‌های بسیار سنگین بوده است.

9- LVT

LVT‌ها که با عنوان خودروهای زرهی آبی‌خاکی شناخته شده‌اند، از خودروهای بسیار لازم و در واقع ستون همه اسکله‌های دریایی در طی جنگ بلند و خونین اقیانوس آرام به حساب می‌آمدند. این خودرو‌ها که در سال ۱۹۴۴ معرفی گردید، نوعی خودروی ابتکاری بود که به یک در عقب مجهز بود تا از این طریق توپ یا جیپ تخلیه گردد. این در همچنین زندگی هزاران تکاور دریایی را نجات داده است.

LVT MK-۴ با هویتزر ۷۵ میلی‌متری و قدرتمند خود می‌توانست برای حفاظت از ۳۰ نیروی خود که از خودرو پیاده می‌شوند، شلیک آتش باری انجام دهد. این LVT به جای استفاده از چرخ با شنی حرکت می‌کرد و همین عامل قابلیت حرکت آسان آن را در آب، شن و یا جنگل‌های گل‌آلود و حتی در جاده‌های صعب‌العبور و یا زمین‌های چمن فراهم می‌نمود. نیروهای انگلیسی نیز از این خودرو در رودخانه‌هایی همچون راین در طی جنگ اروپا استفاده کرده‌اند.

8- M-۳ Halftrack

ارتش ایالات متحده در سال ۱۹۳۸ تولید خودروی نیمه شنی را آغاز کرد که از طراحی فرانسوی برخوردار بود. این طرح که M-۳ نام داشت در سال ۱۹۴۱ وارد عرصه تولید شد. M-۳ جزء لازم و ضروری لشکرهای زرهی به حساب می‌آید، به طوری که هر گردان پیاده نظام، به طور متوسط ۶۲ دستگاه از آن را در اختیار داشت. با به اتمام رسیدن جنگ جهانی دوم، ۴۰ هزار دستگاه خودروی نیمه شنی M-۳ به تولید رسید که از شکل‌ها و مدل‌های مختلفی از جمله حامل خدمه، کشنده توپخانه و خودروی مخابراتی برخوردار بود.

این جنگنده از همدوره خود یعنی جنگنده آلمانی Sd. Kfz. ۲۵۱ از قابلیت مانورپذیری آسان‌تری برخوردار بود و آن هم به علت این بود که گیربکس آن در محور جلویی خودرو قرار داشت. البته این خودرو معایبی هم داشت، مثل اینکه قابلیت حرکت در هر نوع زمینی را نداشت و در ضمن نمی‌توانست در حمل نیرو موثر واقع شود. M-۳ در اکثر کشور‌ها و در طی سال‌های جنگ جهانی دوم و البته سال‌های پس از آن مورد استفاده قرار گرفت. تولید آن در سال ۱۹۴۵ متوقف شد، با این حال به وسیله نیروی دفاع اسراییل در جنگ دهه ۱۹۸۰ نیز مورد استفاده قرار گرفت.

7- Universal Bren Gun Carrier

این خودرو زرهی انگلیسی نسبت به همه خودروهای جنگی زرهی جنگ جهانی دوم، بیشترین کاربرد را داشته است. چرا که می‌توانست چهار تا چهارده نیرو را در خود جای دهد و در غالب چندین مدل از حمله حامل مسلسل، پرتاب شعله، سکوی خمپاره انداز و کشنده توپ مورد استفاده قرار می‌گرفت. این خودرو همچنین با توپ ضد تانک ۲.۷ کیلوگرمی‌اش قابلیت حمل هوایی را نیز داشت. از قابلیت‌های این خودرو باید به این مطلب نیز اشاره کرد که از میادین جنگ اروپا تا جنگ‌های خاور دور، در همه مبارزات جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفته است.

بسیاری از این خودروهای زرهی به تسخیر آلمانی‌ها درآمد اما آن‌ها خودرو را برای حمل توپ ضد تانک ۳۷ میلی متری اصلاح کردند و اسم آن را Panzwrjaeger Bren نهادند. در واقع، Bren تنها عاملی است که به وسیله سربازان تمام کشور‌ها در جنگ‌های رخ داده در طول سال‌های ۴۵-۱۹۳۹ استفاده شده است. نکته آخر در مورد این خودروی بسیار توانای جنگ جهانی دوم این است که بیش از ۲۰۰ هزار تا از آن به تولید رسید.

6- BMP-۱

از زمانی که نفربر زرهی، قابلیت‌های خود را در جنگ جهانی دوم به اثبات رساند، خودروهای چرخدار و شنی در تمام ارتش‌های جهان به خدمت گرفته شدند. ارتش سرخ شوروی، اولین ارتشی بود که به سمت این ایده یعنی نفربر زرهی گام برداشت، از همین رو نیروهای پیاده نظامش می‌توانستند به جای آنکه از خودرو پیاده شوند و بدون حفاظت از زره بجنگند، از داخل نفربر، با دشمن درگیر شوند. اولین بار که غرب این خودروی جدید را در نمایشی باشکوه مشاهده کرد، در سال ۱۹۶۷ در Red Square بود.

Bronevaya Maschina Piekota یا‌‌ همان BMP-۱ به دریچه‌هایی جهت شلیک خدمه مجهز بود تا خدمه بتوانند از این طریق در حالیکه داخل خودرو هستند، به شلیک بپردازند. این جنگنده همچنین دارای توپ ۷۳ میلی متری بود که بر روی برجک تانک نصب شده و قابلیت شلیک موشک‌های مجهز به باله HEAT را داشت. BMP جنگنده‌ای آبی خاکی بود که به واسطه شنی از آب عبور می‌کرد.

با وجود تمام مزیت‌هایی که برای BMP ذکر شد، باید گفت که این نفربر زرهی بسیار توانا از نقایصی هم برخوردار بود. زره آن نازک بود، همچنین low silhouette آن سبب گردیده، جا برای خدمه و مسافران بسیار محدود شود اما با این حال در بسیاری از ارتش‌های جهان مورد استفاده قرار گرفته است. BMP-۲ مدل بعدی آن است که به تعداد بسیار زیادی به تولید رسید و در جنگ عراق و افغانستان نیز مورد استفاده قرار گرفت.

5- Sd. Kfz. ۲۵۱

زمانی که آلمان نازی، توسعه نظریه حمله رعدآسای خود را در دهه ۱۹۳۰ آغاز نمود. بسیار واضح بود که نیروهای پیاده نظام و توپخانه‌ای آن به نوع جدیدی از خودرو نیاز دارند. نتیجه امر به طراحی یکی از مهم‌ترین خودروهای جنگی آن زمان که نیمه شنی بود، انجامید. عنوان این نفربر زرهی که Sd. Kfz. ۲۵۱ نام داشت، برای اولین بار در سال ۱۹۳۸ معرفی گردید. این خودرو در طی جنگ لهستان، ارزش‌های خود را ثابت کرد و نشان داد که شریک ایده آلی برای خودروهای زرهی و بسیار سریع آلمانی می‌باشد.

از این جنگنده نیمه شنی در ابتدا به صورت حامل زرهی خدمه و یا خودروی یدک کش توپخانه استفاده می‌شد اما پس از مدتی نقش‌های دیگری همچون خودروی ضد تانک، ضد هوایی، آمبولانس، خودروی فرماندهی و حتی راکت انداز که با عنوان stuka پیاده نظام شناخته شده را پذیرفت. توانایی برجسته این خودروهای نیمه شنی از سیستم منحصر به فرد و پیچیده track شنی (کشنده) آن ناشی می‌شود. با این وجود قدرت کم چرخ‌های جلوی آن سبب گردیده در مقایسه با خودروهای مشابه آمریکایی از قابلیت مانور پذیری کمتری برخوردار باشد.

از این نفربر در همه جنگ‌های مهم ارتش آلمان در طی سال‌های جنگ جهانی دوم استفاده شده است. تا ده سال پس از جنگ نیز به وسیله ارتش چک و اسلواکی مورد استفاده قرار گرفت.

4- Stryker

Stryker اولین خودروی زرهی جدید است که در سال ۱۹۸۰ به ارتش ایالات متحده معرفی گردید. از این خودرو بسیار توانا می‌توان هم به صورت یک نفربر پیاده نظام و هم به صورت سیستم متحرک توپ با لوله ۱۰۵ میلی‌متری استفاده کرد. ماکسیمم سرعت خودرو ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است و قابلیت حمل ۹ نفر نیرو و خدمه را داراست.

این خودرو که توانایی حرکت در همه نوع زمین را داراست، می‌تواند قابلیت حمل و نقل را با سرعت بسیار بالا فراهم کند. همچنین قابلیت حمل هوایی به وسیله C-۱۳۰ Hercule را دارد و می‌تواند بسیار سریع‌تر از تانک سنگین Abrams به مناطق جنگی برسد. از Stryker در عراق و افغانستان استفاده‌های زیادی شده و بیش از ۲۴۰۰ دستگاه از آن به تولید رسیده است.

3- MCV-۸۰ Warrior

نفربر زرهی انگلیسی MCV-۸۰ همچون Bradley آمریکایی، بازتاب دهنده تغییری در فلسفه طراحی خودروهای زرهی نفربر می‌باشد و این در زمانی اتفاق افتاده که خودروی شوروی BMP-۱ معرفی گردید. نفربر زرهی، هم اکنون از خودروهای جنگی پیاده نظامی محسوب می‌شوند که می‌توانند پشتیبانی آتش فراهم آورند و همچنین با خودروهای دشمن درگیر شوند.

Warrior در طی جنگ اخیر عراق، توانایی‌های خود را بار‌ها به اثبات رساند، به خصوص در زمان‌هایی که در درگیری‌های شدید گرفتار می‌شد، راننده آن آنقدر قدرت عمل داشت که می‌توانست خودرو را از مسیرهای خطرناک بیرون آورد و زندگی نیروهای به شدت زخمی شده خود را نجات دهد و به همین دلیل به وی نشان پیروزی یعنی بزرگ‌ترین افتخار نظامی انگلستان اعطا شد.

Warrior، نفربری جامع است که می‌تواند مخازن و تجهیزات را به مدت حتی ۴۸ ساعت با شعاع عمل ۶۶۰ کیلومتر، سرعت ۷۶ کیلومتر بر ساعت و توپ ۷.۶۲ میلی‌متری با خود حمل کند.

2- M-۲ Bradley

نقایص نفربر زرهی به عنوان خودروهای جنگی، همچون زره نازک و قدرت شلیک محدود به ایجاد راهکارهایی جهت اصلاح خودروهای جنگی پیاده نظام در اواخر دهه ۱۹۶۰ منجر گردید.

در این طرح به جای ساخت خودرویی که بتواند فقط نیروهای پیاده نظام را تا میدان جنگ حمل کند، به طوری که آن‌ها برای جنگیدن مجبور به پیاده شدن از خودرو باشند، طرحی به نام IFV ارائه شد که با آن نیرو‌ها در حالی که داخل خودرو هستند، می‌توانند با سلاح‌هایشان به جنگ دشمن بروند و با آن درگیر شوند و در عین حال به واسطه زره خودرو حفاظت شوند.

Bradley IFV که از طرح‌های شوروی و آلمان اقتباس شده بود، در سال ۱۹۸۱ وارد تولید شد. این خودرو که M-۲ نیز نام دارد، به علت دارا بودن زره فاصله دار و لایه لایه در قسمت بالای بدنه آلومینیومی خود، نسبت به M-۱۱۳، حفاظت بیشتری برای مسافران خود به عمل می‌آورد.

Bradley همچنین با دارا بودن توپ ۲۵ میلیمتری از قدرت شلیک بالاتری برخوردار است و می‌تواند گلوله‌های اورانیوم تهی شده را شلیک کند. این سلاح بسیار قدرتمند توانسته بسیاری از خودروهای زرهی عراق را در طی عملیات «طوفان صحرا» نابود کند.

1- M-۱۱۳

پس از جنگ جهانی دوم، نیاز به یک نفربر زرهی خدمه برای نیروهای پیاده نظام احساس می‌شد که نتیجتا ثابت شد خودرویی تمام شنی که بتواند ترکیبی از سرعت و قابلیت حرکت در انواع زمین‌ها را ارائه دهد، خودرویی مناسب خواهد بود.

از این رو ۱۱۳- M در اوایل دهه ۱۹۶۰ وارد عرصه تولید گردید. این نفربر با قابلیت حمل ۱۰ نفر نیرو، سرعت ۶۴ کیلومتر در ساعت و همچنین شعاع عمل ۴۸۳ کیلومتر، حقیقتا یک برنده محسوب می‌شد. از‌‌ همان زمان ۸۰ هزار دستگاه از این خودرو به تولید رسید، به طوری که حتی به حدود ۵۰ کشور نیز صادر گردید.

۱۱۳- M همچنین دارای قابلیت حمل به صورت محموله هوایی بود و خودروی آبی خاکی نیز محسوب می‌شد، کمااینکه در جنگ ویتنام، خاورمیانه و عراق مورد استفاده‌های گسترده‌ای قرار گرفته است.

از ویژگی‌های دیگر این خودرو باید به این مطلب اشاره کرد که علاوه بر نقش آنکه حمل خدمه بود، در نقش‌هایی همچون حامل خمپاره‌انداز، خودروی فرماندهی، ضد هوایی و شعله‌افکن نیز عمل می‌کرد. ۱۱۳- M هنوز هم خودرویی قدرتمند به حساب می‌آید به طوری که به عنوان یکی از خودروهای زرهی بسیار پرکاربرد به تولید می‌رسد.